Tekst Rob Langeveld
Foto René Verleg

Het afscheid van secretaris-generaal Erik Gerritsen (58) per 1 juni lijkt nog wat ver weg. Maar waarom wachten met een interview als hij voor de interne estafette ‘De Waarde van Ouder Worden’ op vws#Net een mooi kijkje in z’n ziel heeft gegeven? Daarom nu: wijze woorden van een wijzer geworden sg.

Op vws#Net trapte Erik de interne ‘De WOW’-estafette af met de oneliners “Ik was altijd al ambitieus en had het ook nodig zelf veel erkenning te krijgen.” Maar ook: “Toch heb ik ervaren dat ik meer kan genieten door de mensen, met wie ik werk en leiding aan geef, succesvol te laten zijn” en “Je wordt steeds wijzer, tenminste als je nieuwsgierig blijft. Dat is voor mij de waarde van ouder worden.”

Erik_25jaar
Erik Gerritsen als junior-beleidsmedewerker bij toenmalig minister Onno Ruding van Financiën.

Parafencultuur

Erik: “De foto (zie links) is gemaakt in 1987 tijdens mijn eerste baantje als junior-beleidsmedewerker bij toenmalig minister Onno Ruding van Financiën. Ik was 25 en had dus veel meer haar. Ik mocht feitenonderzoek coördineren, gedetailleerd de begroting uitpluizen. Op de foto zie je een dikke stapel ‘voor-het-geval-dat-vragen met voor-het-geval-dat-antwoorden’. Tegenwoordig heet dat q&a’s. Je had toen nog de parafencultuur, met ‘minutes’. Enorme onnodige bureaucratie, zonder toegevoegde waarde. Dat vond ik toen al helemaal niks. Ik ging met die stapel het hele ministerie door. De parafencultuur heb ik kunnen doorbreken, met hulp van goede relaties, zeker met de secretaresses. Ruding had dat door en gaf me een compliment via een roze briefje.”

Scháámteloos

“In die tijd was ik al een ambitieus mannetje. Haantje de voorste, die graag zélf erkenning wilde voor al het harde werk. Als ik de film terugdraai is mijn grootste persoonlijke verandering dat ik er oprecht van kan genieten door anderen succesvol te laten zijn. Sinds een jaar of tien krijg ik er energie, en zelfs een kick van als de mensen aan wie ik leiding mag geven, succesvol zijn. Veel meer nog dan van mijn individuele prestaties. Dat was in het begin zeker niet zo. Toen was ik competitief en wilde ik waardering voor mijn eigen werk. Mijn leidinggevende, Peter, pronkte graag met andermans succes. Ik had onbewust al vrij snel door dat het goed werkte als ik hem dat succes gunde. Ik liet hem met de eer strijken. Scháámteloos liet Peter zich dat aanrekenen, hij had het zelf niet eens door! Maar daardoor kon ik wel goed met hem overweg. En anderen zagen dat heus wel. Daar kreeg ik ook waardering voor.”

WOW

“Maar eerlijk gezegd: ik vind het nog steeds leuk om zelf op een podium te staan, om de aandacht op me gericht te hebben. Om boegbeeld te zijn, een verhaal te houden of een vergadering voor te zitten. Om zo mensen enthousiasmeren. Ik kan er nog steeds van genieten als ik dat goed heb gedaan en er waardering voor krijg. Ik krijg dit nu op een andere manier, door trots te zijn.”
Erik vervolgt: “Als je het anderen ook gunt kun je zelf succesvol zijn. Maar het gaat pas écht werken als je het ook oprecht zo voelt. Het is geen trucje dat je in praktijk brengt. Zo’n proces gaat in stapjes. Je moet het ondergaan, doorleven en de juiste stappen weten te maken voor jezelf. Praktische wijsheid komt met vallen en opstaan naar je toe. Dat past precies in dit thema. Je wordt steeds wijzer, tenminste als je nieuwsgierig blijft. Dat is voor mij ‘de Waarde van Ouder Worden’, WOW.”

Schaduwkant

Tot slot nog een uitstap van werk naar privé. Maakte de sg daar eenzelfde persoonlijke ontwikkeling door? Erik: “Nou, er was wel een schaduwkant aan dat ambitieuze mannetje van toen. Dat is ten koste gegaan van mijn aandacht voor mijn vrouw en twee dochters. Daar zijn ze allemaal goed uitgekomen, hoor. Ik denk dat ik in de loop der jaren een betere vader en een goeie opa ben geworden. Maar als je aan mijn vrouw vraagt hoe ik de afgelopen jaren ben veranderd, zal ze zeggen ‘veel te weinig’. Op mijn 33e werd ik directeur FEZ bij Buitenlandse Zaken, schaal 17. Ik liet haar trots mijn assessment zien, waarop ik was aangenomen. Haar historische woorden waren toen: ‘Goh, was je thuis maar zo.’ Dat verwoordt wel hoe ik toen was. Op mijn werk was ik een iets leuker mens dan privé. Maar sinds die tijd gaan we wel elke twee weken samen uit eten. Daar kan ik enorm naar uitkijken!”

Jouw herinnering aan Erik

In het meinummer van vws#Dia komen VWS’ers aan het woord over hun samenwerking met de sg. Heb je een anekdote of herinnering aan jouw samenwerking met de sg? Mail naar vwsdia@minvws.nl 

In het meinummer komt Erik natuurlijk ook zelf nog aan het woord. Aan de hand van het kennismakings-interview van zes jaar geleden blikken we terug op, op de kop af, zes jaar VWS. Voor wie vast in de stemming wil komen:

ROB LANGEVELD: Erik Gerritsen, welkom bij VWS.
Welkom op de Ark in de vernieuwde Resident.
Welkom als nieuwe SG, dat betekent een terugkeer bij de Rijksoverheid.
En om te weten wat voor vlees we in de kuip gaan krijgen gaan we de komende minuten een aantal keuzes voorleggen.
Het is het een of het ander. Geen bedenktijd.
Er mag twee keer worden gepast en aan het eind mogen er drie keuzes worden toegelicht.
ERIK GERRITSEN: Drie keuzes? Kom maar op dan.
LANGEVELD: Let's go. Erik of meneer?
Erik.
Ochtendmens of ochtendhumeur?
Ochtendhumeur.
Moederskind of vaderskind?
Ze zeggen 'moederskind'.
Compromis of consequent?
Consequent.
Burger of bewindspersoon?
Burger.
Stug of soepel?
Heel soepel.
Ajax of Feyenoord?
Feyenoord, Rinus Israël, nummer drie.
Pamperen of aanpakken?
Aanpakken.
Coördinator of controleur?
Coördinator.
Kamperen of golfen?
Pas.
Fiets of chauffeur?
Eigenlijk fiets.
Jongeren of ouderen?
Poeh.
Pas.
Blauw, rood, groen of geel?
Rood, direct gevolgd door geel.
Mailen of bellen?
Mailen.
Vaste werkplek of flexplek?
Wat mij betreft flexplek.
Korte of lange termijn?
Lange termijn.
Robot of verpleegster?
Verpleegster.
Stones of Beatles?
Beatles.
VWS-ambtenaar of rijksambtenaar?
VWS-ambtenaar.
Links of rechts?
Rechtdoor.
Espresso of cappuccino?
Cappuccino.
Dialoog of directief?
Dialoog.
Apple of Samsung?
Apple.
Parijs of de Dordogne?
Parijs.
En tot slot: Hazes of Trijntje?
Hazes.
LANGEVELD: Je hebt recht om op drie onderwerpen terug te komen.
GERRITSEN: Jongeren of ouderen, geloof ik, hè?
LANGEVELD: Jongeren of ouderen. En kamperen of golfen.
GERRITSEN: O ja, nou, met kamperen of golfen, ik heb met beide niks.
Ik heb nog nooit gegolft, dat zal er ook wel niet meer van komen.
En ik heb een bloedhekel aan kamperen.
Ik heb één keer in mijn leven gekampeerd op mijn achttiende in Frankrijk, en het was wel klaar.
Dus gewoon een lekker appartementje, dat is toch een stuk beter.
En jongeren of ouderen vanuit het gezichtspunt van de nieuwe SG van VWS?
Ja, vind ik moeilijk. Mijn hart zit echt bij de kwetsbare burgers.
En nou zeg ik altijd van: Nou, het zijn de meest kwetsbare burgers heb ik altijd gezegd, dat zijn de kinderen die mishandeld worden.
Maar als je bij VWS komt werken, heb je het juist ook over die kwetsbare ouderen.
Dus ik wil het daar maar houden bij 'pas'.
En dat van die espresso en die cappuccino?
Ja, ik hoop dat de koffie net zo goed is als bij Jeugdbescherming want daar was ik portefeuillehouder Koffie en daar hadden we hele goede koffie maar ik weet het niet, moeten we even afwachten.
Erik Gerritsen, dank voor je openhartigheid.
Begin juni, dan maken we nader kennis met alle VWS'ers daarbij.
Leuk.
-In dezelfde setting gaan we dat doen in een openbare ruimte waar iedereen bij kan zijn en ook vragen kan stellen.
GERRITSEN: Ik heb er ongelooflijk veel zin in prachtig beleidsterrein, het ministerie van VWS en ik zie jullie dus allemaal daar graag.
En als jullie al van tevoren vragen willen stellen, mail ze naar de redactie.
Tot dan.