Tekst Femke Sleegers
Foto Hans Roggen
“Ambtenaren hebben echt een eigen taal, maar zijn zich daar niet altijd van bewust ”, ziet trainee Margot van Ark. “Dat versterkt de bubbel waarin we werken.” Daarom houdt ze VWS’ers vanaf 18 oktober elke maandag een spiegel voor met een striptekening op vws#Net. In elk stripje staat een typische ambtenarenuitdrukking centraal.
In jouw stripjes zien we een jonge vrouw verbaasd kijken. Wie is zij?
“Dat figuurtje ben ik. Toen ik een jaar geleden begon als rijkstrainee, werden we gerustgesteld dat we snel zouden wennen aan het taalgebruik en alle afkortingen. Ik nam me voor om me hierover te blijven verbazen. De stripjes helpen daarbij. Je ziet in veel stripjes mijn opgetrokken wenkbrauwen: huh, hoe bedoel je het secretariaat voeren?”
Is er echt zo veel jargon ‘op’ VWS?
“Sinds het begin van mijn traineeship maak ik elke week een stripje, maar het blijft ook na veertig stripjes een onuitputtelijke bron. Van de afdronk van een meeting tot bezien hoe je iets kunt aanvliegen. Van door de beleidsopties grasduinen tot de thermometer ergens insteken.”
Waarom is taalgebruik zo belangrijk voor jou?
“Taal zorgt voor verbinding. Maar taal kan ook de afstand tussen mensen vergroten. Ik vind het belangrijk dat de overheid dicht bij de burger staat, daar wil ik aan bijdragen. Ik hoop mensen op een grappige manier te confronteren met hun vaak onbewuste jargon. Collega’s sturen nu af en toe ook zelf uitspraken in, dat vind ik erg leuk!”
Hoezo beeld om taalgebruik te verbeteren?
“Beeld brengt taal tot leven. Ik denk vaak in beelden en tekenen doe ik altijd al. Op de middelbare school stonden mijn samenvattingen vol met tekeningetjes om de stof beter te onthouden. Toen ik mijn afstudeerscriptie schreef voor mijn master Politieke Geschiedenis, begon ik de dag vaak met een ‘scriptiestripje’ dat ik op de kast plakte voor mede-studenten. Dat leverde veel herkenning op en maakte het hele proces een stuk leuker.”
Inderdaad, niet iedere trainee mag de week openen met een strip op vws#Net. Hoe voelt dat?
“Een spannende stap! Tot nu toe heb ik de stripjes alleen in kleine kring verspreid. Eerst in de app-groep van mijn medetrainees en daarna ook in de app-groepen van mijn teams. Gelukkig moedigen mijn medetrainees mij erg aan, zo zijn er al eens wilde plannen langsgekomen om een webshop te beginnen met kalenders en mokken met de stripjes.”
Ben je zelf anders gaan praten sinds je ambtenaar bent?
“Ik ben nu halverwege mijn traineeship en ja, het is er bij mij ook ingeslopen. Als ik thuis over mijn dag vertel, betrap ik mezelf op verhalen over nota’s in de lijn en commissiedebatten met onder-de-armdossiers. Maar het helpt om een beetje bewust te zijn van de wollige taal die we spreken. Ik hoop dat mijn stripjes helpen, om daar – ehhh – een haakje voor te vinden.”