E-commerce

Consumenten bestellen steeds meer online. Door corona zelfs nog meer. Ook bestellen ze steeds vaker direct bij buitenlandse webshops in plaats van bij Nederlandse winkels. Het gevolg: containers liggen nu vol met tienduizenden pakketjes voor evenveel particulieren. Eerder zaten er in een container vaak maar 1 of een paar grote orders. Het aantal aangiftes dat de Douane verwerkt, stijgt hierdoor explosief: van zo’n 250 miljoen in 2018 naar bijna 800 miljoen in 2023. Deze groei betekent flink wat extra werk voor de Douane.

Ook andere ontwikkelingen zorgen voor uitdagingen. Zoals ‘fulfilment’, het proces van orderafhandeling. Omdat consumenten korte levertijden verwachten, worden goederen vaak al geïmporteerd voordat ze zijn besteld. Ze kunnen dan sneller worden bezorgd bij de klant. Omdat de producten dan dus nog niet zijn verkocht, is het voor de Douane lastiger om de waarde ervan vast te stellen. En dus om de belastingen bij invoer te bepalen. Dat de producten vaak zijn gemaakt in landen met lage productiekosten, maakt de uitdaging alleen nog maar groter.

Ook komen er steeds meer spelers in de e-commerce. Zoals partijen die ‘drop shipping’ mogelijk maken, dus verkoop zonder eigen voorraad. En partijen die voor ondernemingen de douaneaangifte regelen, bijvoorbeeld. Hierdoor raakt de informatie over bestellingen nog meer versnipperd. Voor de Douane is het zo lastiger om te controleren of aangiftes kloppen.

We hebben daarom in 2020 verschillende beslissingen genomen om greep te houden op de snel groeiende goederenstromen vanuit niet-EU- landen. Zo worden aangiftes verdeeld over meerdere aangiftesystemen, per transactietype en soms per land waar de goederen vandaan komen. Ook brengen we met data-analyse in kaart waar de meeste risico’s liggen, waardoor we slimmer kunnen controleren. En we hebben goed gekeken op welke plekken in de organisatie we extra controlecapaciteit kunnen gebruiken, met het oog op de enorme toename van het aantal aangiften.

Nieuwe btw-regels

Verder hebben we ons in 2020 voorbereid op de implementatie van nieuwe btw-regels voor webwinkels die niet-EU goederen verkopen aan consumenten in de Europese Unie. Deze gingen in op 1 juli 2021 en zijn eerlijker voor ondernemers binnen de EU. We hebben hiervoor bijvoorbeeld het nieuwe aangiftesysteem DECO gebouwd, speciaal voor goederen die onder de nieuwe EU btw-regels vallen. En we hebben veel overlegd met collega’s van het ministerie van Financiën en ‘Brussel’ om de invoering goed te laten verlopen.

Wat de nieuwe regeling inhoudt: de vrijstelling van invoer-btw over goederen met een waarde van 22 euro of minder vervalt. Een andere wijziging: EU-leveranciers die voor meer dan 10.000 euro per jaar verkopen aan consumenten in de EU, moeten het btw-tarief rekenen van de landen waar ze verkopen. En hier ook btw afdragen. Ook krijgen platforms die de verkoop aan consumenten in de EU mogelijk maken, zoals Amazon en eBay, meer verantwoordelijkheden bij het aangeven en afdragen van btw.

Wat betekenen de nieuwe Europese btw-regels voor de Douane en het bedrijfsleven? Han Bosch, specialist e-commerce bij de Douane, en Walter van der Meiren, directeur van UPS Europe, vertellen erover.

Wat vinden jullie van de nieuwe regels?

Bosch: “Ze waren hard nodig. De wereld van de e-commerce is in korte tijd erg veranderd, en de regels sloten hier niet meer op aan. Kijk bijvoorbeeld naar die vrijstelling. Als je een product van 20 euro koopt in de winkel om de hoek, betaal je 21 procent btw. Maar dat is niet zo als je buiten de EU bestelt. Dat zorgt voor een oneerlijke concurrentie voor Nederlandse ondernemers. Die vrijstelling zorgt ook voor misbruik. Er zijn namelijk ondernemers die expres een te lage waarde aangeven. En zo loopt Nederland veel inkomsten mis, net als alle andere EU-landen. Deze nieuwe regeling maakt hier een einde aan.”

Van der Meiren: “Ik ben blij dat platforms een grotere rol krijgen bij de btw. Veel webshops zijn niet duidelijk over de invoerrechten. Of ze vermelden prijzen zonder de btw. De klant moet dan ineens extra kosten betalen als hij het pakje krijgt. We moeten nu vaak een pakket terugsturen, omdat de klant het daardoor te duur vindt. Maar wij hebben de invoerrechten en btw dan al betaald. En die moeten we dan gaan terugvragen. Dat is een ingewikkeld proces. Nu platforms meer verantwoordelijkheid krijgen voor de btw, ga ik er vanuit dat ze de prijzen duidelijker gaan laten zien. Dat betekent meer transparantie voor de klant en meer efficiëntie voor ons en voor de Douane. Plus: het geeft ons de zekerheid dat de waarde klopt, en we niet achteraf gedoe krijgen over invoerrechten en btw.”

Wat betekenen de regels voor jullie?

Van der Meiren: “Nu de vrijstelling verdwijnt, moet elk pakketje digitaal worden aangegeven. Hoe laag de waarde ervan ook is. Dit betekent dat we meer specialisten moeten gaan aannemen en opleiden. Ondernemers kunnen gebruikmaken van een nieuwe regeling voor invoer: de Invoerregeling. Ze betalen dan de btw van goederen onder de 150 euro in één maandelijkse aangifte bij de Belastingdienst van één lidstaat, in plaats van per product en per land. Ook mogen ze dan alle goederen onder dat bedrag in één land bij de Douane aangeven voor invoer. Ook als deze goederen voor andere lidstaten bedoeld zijn. In theorie is dit makkelijker voor ons, maar het probleem is dat deze regeling niet verplicht is. We kunnen niet altijd zien of onze klanten ervoor hebben gekozen, en dus ook niet of we alle goederen in een land mogen aangeven of niet. Dit moeten we dan eerst checken bij de verzender, waardoor de zending vertraging kan oplopen.”

Bosch: “Voor de Douane geldt hetzelfde. Wij krijgen straks 3 dezelfde pakketjes die onder 3 verschillende regelingen kunnen vallen. Dat maakt het niet makkelijker om toezicht te houden. Voor ons is het wel handig dat ondernemers met de invoerregeling alles in één land kunnen aangeven. Normaal gesproken moeten we er namelijk op toezien dat alleen goederen met de bestemming Nederland bij ons worden ingevoerd. Met de Invoerregeling hoeft dat niet. Ook kunnen sommige controles automatisch worden gedaan met deze regeling. Maar verder is het werk voor ons niet makkelijker geworden. We moeten nog steeds een aantal checks uitvoeren, waarvoor soms pakketten moeten worden opengemaakt.”

Hoe hebben jullie je voorbereid?

Bosch: “De nieuwe regels hebben veel gevolgen voor onze IT-systemen, dus we hebben hard gewerkt om die op tijd aan te passen. Ook zijn we een projectteam gestart. En we hebben mensen opgeleid en veel informatie verzameld. We hebben met het bedrijfsleven de nieuwe regels doorgenomen, samen gekeken naar mogelijke knelpunten en hier oplossingen voor gezocht. Ook hebben we een overzicht gemaakt met vragen die bedrijven hebben. De antwoorden hierop staan op douane.nl. We hebben ons best gedaan om ervoor te zorgen dat de invoer soepel verloopt, voor het bedrijfsleven en voor de Douane.”

Van der Meiren: “Het was voor ons echt een race tegen de klok. Want elke lidstaat heeft zijn eigen douanesysteem, en deze 27 systemen moesten allemaal worden aangepast. We moesten ons dus eigenlijk ook 27 keer voorbereiden. Ik moet zeggen: Nederland is een van de weinige landen waar de Douane veel uit zichzelf doet en echt een idee heeft wat er beter kan. Hierdoor weten wij beter hoe we de regels moeten toepassen en welke systemen we moeten wijzigen. En dat helpt ons ook weer om de nieuwe regels uit te leggen aan klanten.”