Over 2020 is al veel gezegd en geschreven. Het was een bijzonder jaar vol emoties. Een jaar dat niemand snel zal vergeten. Heel snel kreeg het coronavirus de hele wereld in z’n greep. Opeens lag het ‘normale’ leven voor het grootste deel stil. Met enorme gevolgen, ook voor de Douane. Nog niet eerder waren de handel en logistiek over de hele wereld zo enorm gekrompen. Mensen gingen direct veel minder reizen. Voor de veiligheid van onze medewerkers moesten we ‘afschalen’: we deden sommige werkzaamheden minder. Aan de andere kant kregen we al aan het begin van de crisis juist extra taken, bij steunmaatregelen voor het bedrijfsleven en de invoer van persoonlijke beschermingsmiddelen. Natuurlijk staan we in dit jaaroverzicht stil bij de COVID-19-pandemie. En de impact ervan op onze organisatie, die we nog steeds voelen.
2020 was voor ons ook hét jaar van Brexit. We hebben veel tijd gestoken in de voorbereidingen op deze bijzondere gebeurtenis. Al in 2017 begonnen we ons voor te bereiden op het Britse vertrek uit de EU. Natuurlijk vooral op de komst van douaneformaliteiten aan de grens tussen het Verenigd Koninkrijk en het Europese vasteland. Wat ons betreft moest het goederenverkeer daar zo weinig mogelijk last van hebben. De afgelopen jaren hebben we daaraan hard gewerkt, vaak in nauwe samenwerking met andere overheden en het bedrijfsleven. We kijken in dit overzicht terug op wat we allemaal hebben gedaan voor Brexit.
In 2020 werkte de Douane toe naar een belangrijke organisatieverandering: de ‘ontvlechting’ van de Belastingdienst. Het doel: een betere bestuurbaarheid van Belastingdienst, Toeslagen en Douane. En een betere dienstverlening aan burgers en bedrijven. De Douane is sinds 1 januari 2021 een zelfstandig directoraat-generaal onder het ministerie van Financiën. We vertellen wat deze nieuwe positie betekent voor onze organisatie, opdrachtgevers en klanten.
De laatste jaren vragen politiek, bedrijven en burgers om een harder optreden van de overheid tegen de ondermijnende (drugs)criminaliteit. En ook om meer samenwerking bij dat optreden. In 2020 heeft de Douane onderzocht wat wij samen met onze toezichtspartners méér kunnen bijdragen aan deze strijd tegen de georganiseerde misdaad en de verstorende gevolgen ervan. Onze collega’s vertellen wat dit onderzoek heeft opgeleverd.
Integriteit is een belangrijk onderwerp voor elke handhavingsorganisatie. Dus ook voor de Douane. Burgers en bedrijven moeten erop kunnen vertrouwen dat onze medewerkers hun werk met de juiste bedoelingen doen. Maar de aard van ons werk maakt ons ook aantrekkelijk voor criminelen, en dus kwetsbaar. Soms blijkt die kwetsbaarheid, als een douanemedewerker de fout in gaat. Daarom nemen wij steeds stappen om onze organisatie en medewerkers beter te beschermen. Daarover ook meer.
Een ontwikkeling die veel invloed heeft op ons werk, is de groei van de online handel, de e-commerce. De Douane moet z’n best doen om greep te houden op de miljoenen pakketten die onze grens over gaan. In 2020 hadden we het ook druk met de voorbereidingen op de invoering van nieuwe Europese btw-regels voor webshopbestellingen, die in 2021 ingaan. In dit jaaroverzicht laten we zien hoe we werken aan het toezicht op de e-commercestroom. En hoe we de veranderingen in procedures en processen zo soepel mogelijk proberen te laten verlopen.
Douane Nederland in 2020 geeft een beeld van onze maatschappelijke taken, activiteiten en resultaten in 2020. En van onze uitdagingen, ambities en plannen voor de toekomst. Ik wens u veel leesplezier.
Namens het MT Douane
Nanette van Schelven, directeur-generaal Douane Nederland
