Nederland is een belangrijk land in de wereldwijde handel en logistiek. Meer dan een kwart van alle goederen die zijn bestemd voor de Europese Unie komt hier aan, door de lucht en over zee. En vanuit Nederland gaat er heel veel vracht de wereld over. We houden toezicht op goederen die de grens overgaan, voor de fiscale belangen, economie en veiligheid van Nederland en Europa. Dat doen we in opdracht van Europa en 8 ministeries. En op basis van allerlei nationale en internationale wetten, regels en verdragen. Maar wat doen we precies, en hoe?

Wat we doen

Belasting heffen

We zorgen ervoor dat burgers en bedrijven juist, volledig en op tijd belasting betalen. We heffen en innen:

  • accijns over minerale oliën, tabakswaren en alcoholhoudende dranken
  • verbruiksbelasting over bepaalde soorten alcoholvrije dranken
  • douanerechten, compenserende rechten en antidumpingheffingen. 

De opbrengst van de eerste 2 gaat naar de Nederlandse schatkist, de laatste dragen we af aan ‘Brussel’. Het gaat om vele miljarden euro’s.

Samenleving beschermen

Wij beschermen de veiligheid, de gezondheid en de leefomgeving van burgers in Nederland, Europa en de rest van de wereld. Als dat nodig is, stoppen we aan de grens allerlei soorten ongewenste goederen, zoals:

  • illegale receptmedicijnen en werkzame stoffen voor deze medicijnen
  • verdovende middelen en bepaalde soorten chemicaliën
  • grote geldbedragen en kostbare waardepapieren op naam, om witwassen van crimineel geld en terrorismefinanciering tegen te gaan
  • wapens en munitie
  • strategische goederen en zogenoemde ‘dual-use-goederen’, voor onder meer de sanctiewetgeving
  • beschermde dier- en plantensoorten
  • beschermd cultureel erfgoed
  • afval
  • radioactieve goederen. 

Economie versterken

Wij dragen bij aan de economische groei en een goed vestigings- en ondernemingsklimaat in Nederland en de Europese Unie. We versterken de concurrentiepositie van Nederlandse en Europese bedrijven door:

  • het handhaven van antidumpingregelingen, die voorkomen dat producten tegen extreem lage prijzen op de markt worden gebracht
  • het bestrijden van namaak en piraterij, om de schade voor merkfabrikanten te beperken.  

Hoe we het doen

Toezichthouder en dienstverlener

Wij heffen en innen niet alleen belastingen. We bestrijden bijvoorbeeld ook belastingontduiking en andere soorten fraude. Daarnaast steken we veel energie in dienstverlening. Zo maken we het bedrijven en burgers zo makkelijk mogelijk om te doen wat ze moeten doen. Dat doen we onder meer door goede informatie, en makkelijke aangifteprocedures en systemen.

We versterken de concurrentiepositie van de Nederlandse en Europese handel en industrie door bonafide bedrijven zo goed mogelijk te ondersteunen. Door te zorgen voor een zo snel en efficiënt mogelijke douaneafhandeling van goederenzendingen. En door te zorgen voor zo min mogelijk administratieve lasten en logistiek oponthoud. Zo zoeken we steeds het evenwicht tussen onze 2 rollen: toezichthouder en dienstverlener.

Gelaagde handhaving 

De internationale handel groeit. E-commerce is booming. Er komen steeds meer goederen de grens over. Om onze beperkte mankracht goed te kunnen inzetten, gebruiken we ‘gelaagde’ handhaving. Dit betekent dat elke onderneming het toezicht krijgt dat ‘past’. Dit op basis van de risico’s die we zien door onze ervaring. En informatie over bedrijven, logistieke ketens, goederenstromen en vervoermiddelen. Dit moet leiden tot minder en minder ingrijpende ‘interventies’ bij betrouwbare bedrijven. En meer controles bij onbekende ondernemers, als dat nodig is.

Innoveren en slimmer controleren

Om ons toezicht te verbeteren, stoppen we veel energie in innovatie. Samen met industrie en wetenschap testen wij bijvoorbeeld allerlei veelbelovende technologieën. Bijvoorbeeld op het gebied van scan en detectie. We willen toe naar één zo breed mogelijke geautomatiseerde inspectiestraat aan de grens. Daarmee kunnen we in havens en op vliegvelden alle goederen in één keer checken op allerlei risico’s. En sneller besluiten of we zee- of luchtvrachtcontainers moeten openen voor verdere controle. Zeker als we gebruikmaken van automatische detectie, waarbij software speurt naar onregelmatigheden op scanbeelden van vrachtzendingen. 

Het toezicht van de Douane wordt nog doeltreffender als we geavanceerde detectietechnologie ook gaan toepassen voor aangiftes. Het systeem kan dan aangiftes filteren die onjuist of onlogisch zijn ingevuld. Daarna kunnen we besluiten om deze goederen ‘fysiek’ te controleren. 

Behalve aangiftes hebben we nog andere waardevolle bronnen van informatie. We werken steeds meer met big data: heel veel gegevens over goederen en reizigers. Die verzamelen, verrijken en analyseren we. Daaruit leiden we zogenoemde normaalpatronen af. En afwijkingen daarvan, waar we extra op kunnen letten.

Samenwerking

Hoe goed we ons werk kunnen doen, hangt ook af van de partners waarmee we overleggen en samenwerken. Bijvoorbeeld onze opdrachtgevers, de ministeries. Daarmee stellen we elk jaar vast wat het belangrijkst is in ons werk. In de uitvoering werken we samen met onder meer douaneorganisaties over de grens. En met collega-handhavingsdiensten en collega-inspecties in binnen- en buitenland. We wisselen informatie uit en stemmen onze controles met hen af.