Foto Robin Utrecht
Inreisverboden en een verlaten Schiphol: half maart vorig jaar zag onze luchthaven er heel anders uit dan we gewend waren. Vanwege het inreisverbod was het moeilijker om je partner of familie naar Nederland te halen. Wat betekende dit voor de IND? Manager Mark van Elzakker en medewerker Herman van Temmen van het IND Grenskantoor op Schiphol leggen uit.
“Half maart kwam het vliegverkeer grotendeels tot stilstand”, blikt Van Elzakker terug. “Er waren alleen repatriëringsvluchten, primair gericht op terugkeer naar het eigen land. Vanaf half april was er beperkt vliegverkeer mogelijk met duidelijke restricties. Toen moesten keuzes worden gemaakt over wie er wel en niet mocht reizen.”
Beperkte ruimte
De Europese Commissie deed aanbevelingen hiervoor, waar Nederland aan moest voldoen. Van Elzakker: “Als Grenskantoor zijn wij intermediair geweest om te adviseren over wie er wel en niet kon reizen. Zo mochten mensen reizen om afscheid van een terminaal ziek familielid te nemen of bij een begrafenis te zijn, dus zwaarwegende familieredenen. Maar de ruimte was helaas beperkt. We hebben steeds ons best gedaan om de ruimte van de regeling te benutten, maar we hebben in deze periode helaas ook te maken gehad met verdriet van mensen en schrijnende gevallen omdat er geen uitzondering mogelijk was.”
Lange afstandsrelaties
Van Temmen: “In juli kwam er een regeling voor lange afstandsrelaties. Dit betekende een uitzonderingsregeling voor geliefden op afstand. Dat gaf mensen meer mogelijkheden om hun geliefde te zien, maar er bleven ook problemen. Zo was er bijvoorbeeld geen uitzondering voor gescheiden ouders om hun kinderen te zien of voor familie om bij een bevalling te zijn. Je hebt met verschillende culturen te maken en in sommige culturen is juist de moeder van een zwangere vrouw bij de bevalling aanwezig, in plaats van de partner. Hier was geen ruimte voor. Wij zagen dat de schrijnendheid opliep naarmate de maatregelen langer duurden en mensen elkaar meer gingen missen. De prijs was en is nog steeds hoog.”
Maatwerk
Van Elzakker: “Vanaf maart 2020 hebben we gezorgd dat we altijd bereikbaar waren voor passagiers. Zo hebben wij een postbus geopend waar iedereen vragen kon stellen. Daarnaast konden wij onze hoofddirecteur altijd benaderen en haar advies geven om een uitzondering te maken, een mogelijkheid die de hoofddirecteur van de IND heeft. Dat is in enkele gevallen gebeurd bij zeer schrijnende gevallen, zodat we maatwerk konden leveren. Zo was er een Nederlands-Turks echtpaar van wie de zoon op sterven lag. De Turkse tante van de jongen wilde naar Nederland komen, maar dat viel formeel niet in de categorie naaste familie. Wij vonden het schrijnend en konden de ruimte bieden. Daarnaast hebben wij bij schrijnende gevallen, nadat er iets meer mogelijk was, ook zelf contact met mensen opgenomen om hen te vertellen dat er opties waren. We hebben de regels toegepast binnen de kaders, maar wel ruimte gehouden voor uitzonderingen. Dat deden we altijd in goede samenspraak met de Koninklijke Marechaussee, het Ministerie van Buitenlandse Zaken en onze eigen collega’s. We hadden en hebben veel profijt van onze goede samenwerking.”
Gestrand in Nederland
Van Temmen: “Bij het begin van de pandemie kregen we veel te maken met reizigers die strandden op Schiphol omdat er niet meer werd gevlogen. Zo was er een Mexicaanse meneer met een ticket van Mexico naar India, met een tussenstop in Amsterdam. De vlucht naar India werd gecanceld, waardoor hij op Schiphol vast kwam te zitten, zonder uitzicht op doorreis. In overleg met de Koninklijke Marechaussee en Buitenlandse Zaken hebben wij als intermediair kunnen optreden richting ambassades. Zo konden wij regelen dat deze meneer een tijdelijk visum kreeg waarmee hij in Nederland zijn reis kon afwachten in plaats van op Schiphol. En deze situatie kwam veel vaker voor. Het ging hier om grote groepen mensen, waarbij de ambassade garant stond voor het verblijf en vertrek wanneer dat weer mogelijk werd. Van deze oplossing heeft iedereen baat gehad.”
