Foto Gerhard van Roon luchtfotografie
De IND hecht in de uitvoering van zijn taken groot belang aan toezicht en handhaving. Veruit de meeste werkgevers en organisaties die als erkend referent voor vreemdelingen optreden, houden zich netjes aan de regels. Tegelijkertijd is het de verantwoordelijkheid van de IND om toe te zien op naleving van die regels, waar het fout gaat in te grijpen, maar ook te kijken hoe de goedwillende klant kan worden geholpen. Dat doen we niet alleen, maar in nauwe samenwerking met onze stakeholders en ketenpartners.
Ook in 2020 heeft de IND hier vol op ingezet. Edwin Koop, directeur Regulier Verblijf en Nederlanderschap (RVN) en binnen de IND een van de trekkers van handhaving: “De coronacrisis heeft natuurlijk invloed gehad op ons werk en in het bijzonder op de manier waarop wij onze handhavingstaak konden uitoefenen. Omdat het soms lastig of zelfs onmogelijk was om controles bij bedrijven uit te voeren, hebben we dat in een aantal gevallen vervangen door schriftelijke controles. We blijven echter voortdurend alert op signalen die aanleiding geven om actie te ondernemen.”
Fraudesignalen
Een belangrijke schakel in het handhavingsproces binnen de IND is het Handhavings Informatie Knooppunt (HIK). Bij het HIK kwamen in 2020, circa 11.000 meldingen van mogelijke fraude of misbruik binnen. Als IND-medewerkers aanleiding zien om vanwege een melding maatregelen te nemen, dan gebeurt dat. Eerst wordt om een zienswijze van de betrokkene gevraagd en die zienswijze wordt beoordeeld. Als er wordt geconstateerd dat er in strijd met de regels is gehandeld kan er een waarschuwing worden gegeven of een boete worden opgelegd. Ook kan een verblijfsvergunning of het Nederlanderschap worden ingetrokken. Signalen waarbij aspecten van nationale veiligheid aanwezig zijn, worden onverwijld doorgegeven aan de AIVD.
Helft aanvragen afgewezen
Koop noemt ook de samenwerking met de Inspectie SZW waar het gaat om het verrichten van onderzoeken naar mogelijk gefingeerde dienstverbanden of controles bij bedrijven. Koop: “In 2020 zijn 165 onderzoeken naar gefingeerde dienstverbanden uitgevoerd. Bijna de helft van de aanvragen voor een verblijfsvergunning worden, naar aanleiding van het rapport van bevindingen van de Inspectie SZW, door de IND afgewezen. Als we constateren dat er sprake is van valsheid in geschrifte of oplichting, doen we daar aangifte van. Ook kunnen we een bestuurlijke boete opleggen of het erkend referentschap intrekken van erkend referenten die hun taken niet goed uitvoeren. Denk aan de situatie waarin een payrollbedrijf nalatig blijkt in het garanderen dat kennismigranten hun loon uitbetaald krijgen.”
Duidelijk over de regels
De IND wil in zijn handhaving steeds meer gaan kijken waarom de regels niet nageleefd worden. Niet altijd worden de regels doelbewust ontweken. Het kan ook gebrek aan kennis bij het bedrijf of de instelling zijn waardoor fouten worden gemaakt. Koop: “Ook in het afgelopen jaar heeft de IND ingezet op voorlichting aan erkend referenten. Op het moment dat we merken dat een branche de regels niet altijd goed toepast, sturen we een informatiebrief of organiseren we een voorlichtingssessie. Als je duidelijk bent over de regels, hoef je later geen sancties op te leggen.”
