Tekst Machteld Scholten
Foto Valerie Kuypers (hoofdfoto) en Martijn Beekman

Franc Weerwind is de tweede minister voor Rechtsbescherming, een portefeuille die eerder nog niet bestond. “Het is aan mij deze portefeuille verder invulling en inkleuring te geven.”

“Het publieke domein vind ik belangrijk. Me daarvoor inzetten, dat is de rode draad in mijn loopbaan tot nu toe. Daarnaast ben ik actief binnen D66: ik heb meegeschreven aan het verkiezingsprogramma en ik was betrokken bij de selectie van de Tweede Kamerleden.  Dus toen het telefoontje kwam of ik deze portefeuille op me wilde nemen, zag ik dat als een mooie kans om een stap naar voren te zetten en eraan bij te dragen dat D66 een duidelijke positie heeft in dit kabinet.”

Intensief en dynamisch

“Wat me meteen al opviel toen ik begon is de enorme professionaliteit van de JenV-collega’s. De bevlogenheid, de betrokkenheid, de kennis en kunde die zij in huis hebben zijn groot. Dat is vanaf het begin een grote steun geweest, want de portefeuille is intensief en dynamisch, binnen en buiten het departement. Het zijn veel dossiers, veel debatten. Kortom, de caseload is hoog. Ook de werkbezoeken begonnen meteen al, met als eerste een bezoek aan PI De Schie in Rotterdam, waar op dat moment bij de gedetineerden onrust was over de coronamaatregelen. Goed om met eigen ogen te zien hoe het management van de PI daar kordaat op acteerde en erin slaagde de situatie klein te houden.”

Toegang tot het recht

“Iedereen moet toegang hebben tot het recht. Wat je opleidingsniveau of achtergrond ook is, het recht moet beschikbaar voor je zijn en je moet je erdoor gesterkt voelen. We leven in een democratische rechtsstaat, dat geldt voor àlle Nederlanders. Die democratische rechtstaat moeten we blijven onderhouden, dat zie ik als mijn grote uitdaging als minister. In dat licht vind ik het belangrijk dat de sociale advocatuur een duidelijke positie heeft en behoudt. Daar komt bij dat er goed moet worden gewogen of een conflict valt binnen het juridische of het sociale domein.  Welke oplossingen zijn er mogelijk, zijn die adequaat, laagdrempelig en toegankelijk? Want een conflict hoeft niet altijd door een rechterlijk vonnis te worden beslecht, je kunt ook denken aan de bemiddeling door een buurtrechter of een woningcorporatie. Maatwerk dus, voor die ene specifieke situatie.”

Individu

“Een situatie ‘klein’ maken en terug redeneren tot op het niveau van het individu; dat is ook mijn manier om met grotere vraagstukken om te gaan. Dat vind ik net zo belangrijk als de juridische kant van een afweging. Dat neem ik dan ook altijd mee in mijn besluiten, net als de historische context. Ik laat me informeren vanuit elke invalshoek en weeg vervolgens alle argumenten pro en contra tegen elkaar af. Op basis daarvan neem ik mijn standpunt in.”

Franc Weerwind
Minister Franc Weerwind

Breed

“Mensen denken weleens dat het ministerie van Justitie en Veiligheid voornamelijk juridisch gericht is. Maar dit ministerie is zoveel breder, het raakt de hele samenleving. Zo beschermt JenV de democratische rechtstaat en waarborgt de belangen van rechtszoekenden, verdachten en slachtoffers. Tegelijkertijd ziet JenV op de kwaliteit van juridische dienstverlening - in de breedste zin van het woord -  en op die van wet- en regelgeving.  Dat is de kracht van JenV: dit departement is zo breed, het gaat over ons allemaal. "

Strafrecht

“Dat brede zie je ook terug in de rechtsgebieden die je kunt onderscheiden. Als ik een dag rechter zou mogen zijn, zou ik uit al die rechtsgebieden kiezen voor het strafrecht. Me verdiepen in een casus, in een verdachte en proberen doorgronden waarom dingen zijn gegaan zoals ze zijn gegaan. Met als uiteindelijke doel: te voorkomen dat iemand in de toekomst in dezelfde situatie terechtkomt.”

Digitale wereld

“We leven in een digitale wereld; de hoeveelheid data die wordt uitgewisseld is enorm. Dat we daarbij de privacy in het oog houden is van wezenlijk belang. Tegelijkertijd zijn we eraan gewend dat alles snel gaat: vandaag besteld is morgen in huis. Dat wordt – bij wijze van spreken – ook verwacht van bijvoorbeeld de rechtspraak. Daarin meegaan, maar ook zorgen dat onze juridische uitspraken zorgvuldig en transparant zijn en dat de privacy van alle betrokkenen is gewaarborgd; dat is een belangrijke opgave in deze portefeuille.”

Ambitie

“Sander Dekker was de eerste minister voor  Rechtsbescherming. Het is aan mij om aan deze portefeuille verder invulling en inkleuring te geven. Dat is mijn ambitie: laten zien hoe belangrijk deze veelomvattende portefeuille is voor de democratische rechtsstaat.”