Tekst Dick Duynhoven
Foto Kick Smeets

Expertisecentrum Pharos draagt al ruim dertig jaar bij aan het terugdringen van gezondheids-verschillen. Vijf vragen aan programma-manager Mohammed Azzouz.

Azzouz_portret
Mohammed Azzouz: "We hebben een checklist ontwikkeld waarmee organisaties zelf kunnen nagaan of hun informatie geschikt is voor mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden."

Wie hebben vooral te kampen met een 
gezondheidsachterstand?  

“Over het algemeen zijn het mensen met een lage sociaaleconomische status. Onder hen zijn het vooral laagopgeleiden, ouderen en inwoners met een migratieachtergrond. Van de volwassen Nederlanders heeft maar liefst 29% beperkte gezondheidsvaardigheden. Dat wil zeggen dat zij moeite hebben met het vinden, begrijpen en toepassen van informatie over gezondheid. Niet minder dan 2,5 miljoen Nederlanders hebben moeite met lezen en schrijven."

Wat doet Pharos om de gezondheidsverschillen te verkleinen?

“We zorgen ervoor dat het thema van gezondheidsverschillen onder de aandacht komt en blijft van landelijke en lokale beleidsmakers. We verzamelen nationale en internationale kennis en brengen die naar de professionals in de praktijk. Voor de huisartsen, apothekers, GGD’s, onderwijsinstellingen, gemeenten en andere organisaties ontwikkelen we concrete handvatten zoals voorlichtingsmateriaal en beeldverhalen, die zij kunnen gebruiken in hun contacten met cliënten en patiënten. Zo hebben we een checklist ontwikkeld waarmee organisaties zelf kunnen nagaan of hun informatie geschikt is voor mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden.”

'We hebben in overleg de RIVM-informatie herschreven in eenvoudigere taal en in dertien talen vertaald'

Wat is jullie relatie met VWS?

“We hebben contact met verschillende afdelingen. En voor de Donorwet is er een intensieve samenwerking. De gezamenlijke vraag is altijd: hoe kunnen we met elkaar de problemen benoemen en een bijdrage leveren aan de oplossing? Momenteel speelt dat vooral rond corona. We hebben in overleg de RIVM-informatie herschreven in eenvoudigere taal en in dertien talen vertaald.”

Gezondheidsverschillen vormen een hardnekkig probleem en hebben vele oorzaken. Is het dweilen met de kraan open?  

 “Natuurlijk hebben we het over een wicked problem; het probleem is complex. Er liggen meerdere problemen ten grondslag aan de gezondheidsverschillen: de armoede, het onderwijs… Maar ook daarvoor heeft Pharos veel expertise in huis. Er is een hoge motivatie om de gezondheidsverschillen aan te pakken. Samen met andere organisaties, zeker ook met VWS.”

Hoe komt het dat op sommige ic’s relatief veel corona-patiënten liggen van niet-westerse afkomst?

“Dat heeft vooral te maken hun sociaaleconomische positie. Zij wonen vaak kleiner en met grotere gezinnen. Ze zijn vaker werkzaam in beroepen die je niet vanuit huis kunt doen en waarbij het veel moeilijker is om afstand te houden. Bovendien verandert de corona-informatie steeds en vanwege taalachterstand is het voor deze groep nog moeilijker te volgen. Overigens klopt die observatie op de ic’s wel voor de grote steden, maar landelijk gezien is dat waarschijnlijk veel minder het geval.”