Volwaardig sporten

“Het is jammer dat de ‘Special Olympics Nationale Spelen 2021’ een heel ander karakter hebben gekregen”, zegt Sietske. In het weekend van 11, 12 en 13 juni mogen vanwege de coronacrisis geen wedstrijden worden gehouden in Den Haag. Wél zijn er trainingen en is er een digitale campus. “Maar we zijn blij dat mensen met een verstandelijke beperking weer kunnen sporten.”

Inactieve leefstijl

Uit internationaal onderzoek blijkt dat mannen met een verstandelijke beperking gemiddeld dertien jaar eerder overlijden dan mensen zonder verstandelijke beperking, weet Sietske. Voor vrouwen is dat zelfs twintig jaar eerder. “Eén van de oorzaken is de vaak inactieve leefstijl van mensen met een beperking. Met een geringe fitheid en overgewicht tot gevolg. Schrijnend! Sporten, bewegen, is dus heel belangrijk voor deze groep. En juist nu zitten heel veel mensen met een beperking, fysiek of verstandelijk, al meer dan een jaar binnen.”

Dat de Special Olympics in 2020 met een jaar werden uitgesteld, hielp daarbij niet. “Alle sporters keken vorig jaar uit naar het evenement. Toen het niet doorging, kreeg iedereen toch een dipje in de motivatie om te blijven doortrainen. Gelukkig is dit jaar niet alles afgelast. We mogen op locatie wel trainen, alleen de wedstrijden zijn volgens de RIVM-richtlijnen verboden. Ook is er een digitale campus opgezet waardoor via livestreams vanuit huis kan worden meegetraind. Maar het blijft balen dat de wedstrijden niet doorgaan.”

Sportkeuring

Het is volgens Sietske mooi dat er ‘digitaal’ gesport kan worden, maar het online samenkomen ‘mist’ toch wel iets. “Als er geen corona was geweest zouden er 2.200 sporters en 750 trainers samenkomen bij de Special Olympics. Bij grote evenementen als deze worden de sporters medisch gekeurd volgens het Healthy Athletes programma. Binnen dit programma krijgen de sporters een gezondheidscheck. Als nevendoel brengt het jonge artsen en andere zorgprofessionals in contact met mensen met een verstandelijke beperking. Zij controleren de algemene conditie en geven persoonlijk advies. Je zou het bij sporters niet verwachten, maar toch worden dan nog veel gezondheidsproblemen vastgesteld, met het zicht, het gehoor, of het gebit. De controle, maar ook het contact van de zorgprofessionals met deze doelgroep valt nu allemaal weg.”

Schoolplein, sportclub en werkvloer

Sietske vertelt dat in het in 2018 gesloten Sportakkoord wordt benadrukt dat iedereen, écht iedereen, met plezier moet kunnen sporten. “Ook mensen voor wie dit niet vanzelfsprekend is. Denk aan mensen voor wie sporten financieel simpelweg niet haalbaar is, aan dak- en thuislozen en aan mensen met een verstandelijke beperkingen. Deze mensen zijn – ook als sporter – vaak niet echt zichtbaar. Met onze projecten zoals ‘Play Unified’ brengen we mensen met en zonder verstandelijke beperkingen met elkaar in contact. Het schoolplein en de werkvloer zijn plekken waar we die ontmoetingen regelen. Atleten die aan de Special Olympics deelnemen, zouden naar scholen en bedrijven gaan. Maar door de coronacrisis zijn de contacten tot nu toe alleen online geweest.”  

Geen achteraf veldje

“Mensen met een beperking zijn de laatsten die weer in alle vrijheid kunnen sporten. Juist omdat het om een kwetsbare groep gaat, zijn verenigingen extra voorzichtig. Er komen binnenkort middelen beschikbaar – vanuit de ‘leefstijlgelden’ – om bijvoorbeeld bootcamps te financieren. Dat kan bij een woonvoorziening, een sportveldje of bij een zwembad. Met het geld wordt ook een app ontwikkeld waarmee de doelgroep thuis kan sporten.”

Sietske: “Het mooiste is als mensen met en zonder verstandelijke beperking in één team spelen, maar het is vooral belangrijk dat mensen met een beperking niet weggestopt worden op het veldje achteraf of moeten sporten op minder aantrekkelijke tijdstippen. Zij moeten, net als alle anderen, volwaardig deel uitmaken van een sportvereniging. Het Play Unified Programma draagt hier aan bij.”