Tekst Linda Hilhorst en Vincent Theunissen schrijven om en om over hun beslommeringen bij het ministerie.
Foto René Verleg

Nostalgie is een valkuil. Zeker in ongewisse en daarmee onzekere tijden biedt de vluchtheuvel van het verleden niet zelden een vals gevoel van veiligheid.

Vincent Theunissen
Vincent Theunissen

Toch bekroop ook mij bij het openslaan van de Volkskrant van 18 augustus een licht gevoel van heimwee. Daarin stond het opiniërend artikel De ambtenaar kop van Jut maken? Geschreven door twee voormalig SG’s van ons departement, Roel Bekker en Geert van Maanen. Waarin zij een lans breken voor de versterking van de ambtelijke dienst en de (huns inziens kwetsbare) positie van de ambtenaar.

Hun foto’s bij het stuk deden me even belanden in de wereld van gisteren. Terug naar de vijfde verdieping van het departement. Toen ik nog op Bureau SG werkte en beide heren enige tijd diende. Alweer vier banen en zo’n 15 jaar geleden.

Een oud-collega trok me terug de realiteit in. Nog voordat ik het artikel uit had, appte hij me: “Je vrienden in de krant. Gezien? Grijsgedraaide plaat!”.

Bij herlezing van het artikel vielen mij wat onevenwichtigheid en slecht weggewerkte lasnaden op. De onnodig complexe stelsels en onuitvoerbaarheid van beleid zijn, in tegenstelling tot wat de auteurs opmerken, in míjn ogen niet alleen terug te voeren op politieke besluiten en (on)wil.

Het ietwat eclectische karakter van het stuk is bij nader inzien ook wel verklaarbaar. Roel en Geert hadden een eigen besturingsfilosofie en strijdplan. Dit merkte ik niet alleen in hun VWS-jaren, maar ook op het bredere dossier van de vernieuwing rijksdienst en de daarmee samenhangende taakstelling aan het eind van het eerste decennium van deze eeuw. Geen Rodgers en Hammerstein. Of Haarhuis en Eltingh zo u wil. Het verschil in benadering lees je mijns inziens terug in het opiniestuk in de Volkskrant.

Maar er schuilt in enkele aanbevelingen van de twee oud-SG’s ook bij herlezing nog veel goeds. Ik herken in elk geval iets van de deugdelijke analyses en inhoudelijke afwegingen die hun beschouwingen en besluiten destijds ook in mijn ogen typeerden. Aanbevelingen die zeker nuttig kunnen zijn bij de gewenste herijking en versterking van de ambtenarij (tegen de achtergrond van een veranderende samenleving).

Of ben ik dan nog steeds te nostalgisch?

Lees hier het opiniestuk van Roel Bekker en Geert van Maanen.