‘Piano spelen op hoog niveau is topsport’

Je bent professioneel pianist en inspecteur. Leg eens uit?

“Tijdens de middelbare school zat ik al op het conservatorium. Farmacie ben ik gaan studeren vanuit de gedachte dat je óók iets moet doen waar je je brood mee kunt verdienen. Een gedachte die vooral van mijn ouders kwam. Ik heb uiteindelijk beide gedaan, parallel aan elkaar. En daar geen spijt van gehad hoor. Ik doe heel leuke dingen als apotheker. In de coronaperiode was ik bijvoorbeeld bij het RIVM verantwoordelijk voor de goedkeuring van vaccinbatches. En werkte ik mee aan het opzetten van de vaccinatieprogramma’s in Caribisch Nederland. Nu werk ik bij IGJ in het team Kwaliteit van de afdeling Farmaceutische Producten en houd ik toezicht op geneesmiddelenfabrikanten in binnen- en buitenland. Dan gaan we bij hen langs, om te kijken of ze voldoen aan de wetgeving voor geneesmiddelproductie, de Good Manufacturing Practice.”

En piano spelen ben je er altijd naast blijven doen?

“Het is eigenlijk andersom, ik heb mijn farmacieloopbaan ernaast gedaan! Of misschien klopt dat niet helemaal, maar ik zie het echt als een combi. Ik doe pianospelen er zeker niet ‘naast’. Twintig jaar geleden ben ik met Lestari Scholtes, een vriendin van het conservatorium, een pianoduo gestart: het Scholtes & Janssens Pianoduo. Zij was toen 18 en ik 17. Na het conservatorium hebben we samen een speciale duo-opleiding in Hannover gedaan. We hebben de hele wereld rondgereisd als duo. We hebben concerten gegeven in dertig landen. We hebben in New York in de Carnegie Hall gespeeld. Wat heel mooi was, maar niet per se belangrijker dan een concert in een dorpskerkje ergens in Nederland. Ieder publiek is even belangrijk.”

Jullie hebben ook een eigen festival: het Pianoduo Festival Amsterdam

“Dat hebben we 10 jaar geleden opgericht. We wilden de bekendheid van het genre vergroten. In tegenstelling tot bijvoorbeeld het strijkkwartet wordt het pianoduo in Nederland niet altijd even serieus genomen. In landen als Israël en de Verenigde Staten hebben pianoduo’s een heel andere positie. Zo komen we ook bij mijn Place to Be: De Duif is ons festivalcentrum. Ik heb hier heel vaak gespeeld, want zelf spelen we ook altijd een aantal concerten. Het festival duurt meerdere dagen. Dit jaar sluiten we het voor het eerst af met een concert in het Muziekgebouw aan het IJ, op 4 december. Samen met onze oud-docenten, het Silver-Garburg Pianoduo bij wie we in Hannover studeerden, spelen we Bachs Concert voor vier piano’s en strijkorkest. En we laten een nieuw pianoconcert schrijven door de Australische componist Kate Moore. Dat gaat dan in wereldpremière.”

Jullie pakken groot uit!

“Het is het slotfeestje van ons tienjarig jubileum! We willen echt ambassadeur zijn van het genre. Tegelijkertijd willen we het genre stimuleren zich verder te ontwikkelen. Daarom heeft het festival steeds meer spin-offs. Op 3 december is er in De Duif bijvoorbeeld een concours voor amateurduo’s. Ook hebben we inmiddels een eigen academie voor conservatoriumstudenten die in een duo willen spelen. En dit jaar organiseren we voor het eerst een compositieconcours. Jonge componisten konden een schets insturen van hun compositie. We hebben net een winnaar uitgekozen. Hij mag zijn schets uitwerken, de compositie gaat tijdens het festival in première.”

Veel aandacht voor de jongere generatie?

“Precies. Dat doen we met ons festival, maar ook als we op tournee zijn. Dan geven we vaak masterclasses aan conservatoriumstudenten. Ik vind dat een heel belangrijk onderdeel van het musicus zijn. Ik ben geworden wie ik ben door veel studie, optredens én de waardevolle adviezen van anderen. Ik draag nog altijd momenten uit masterclasses die ik zelf volgde met me mee. Rake opmerkingen waarmee mijn ontwikkeling weer een duwtje kreeg. Ik vind het heel leuk om nu anderen dat duwtje te kunnen geven.”

Krijg je zelf nog les?

“Ja, ik ben bewust weer les gaan nemen omdat ik me verder wil ontwikkelen. Maar tegenwoordig kan ik met één les vaak maanden vooruit. Zo’n les kan dan wel 3 uur duren. Mijn docent en ik praten veel, bijvoorbeeld over stijlbesef, we spelen kleine stukjes. Soms gaan we ook even terug naar de basis, naar mijn techniek. Waarom die goed werkt, of niet. Dat is best confronterend hoor! Je moet jezelf openstellen. Eigenlijk begin ik nog maar net.”

Echt?

“Ja, want het kan altijd beter. Dat is wel mijn overtuiging. Die moet je ook hebben als je in de kunsten zit. Stilstaan is achteruitgang. Dat voelde ik in coronatijd. Toen had ik het zo druk bij het RIVM dat ik weinig tijd had om te studeren. Dat ga je merken. Piano spelen op hoog niveau is gewoon topsport.”

Heb je nog tijd voor andere dingen?

“Haha, wel als ik ze goed plan. Vakanties zijn bij ons een uitdaging. Mijn vrouw is reumatoloog, zij moet haar vakanties maanden van tevoren vastleggen. Ik heb mijn concerten en mijn inspecties. En ik kan niet drie dagen voor een concert terugkomen van vakantie. Dan heb ik niet genoeg tijd om te oefenen. Wij gaan dus zelden weken weg. Verder houd ik van concerten bezoeken, van koken en lekker eten, van tijd doorbrengen met vrienden. Ook al doe ik dat niet zo vaak. Maar dat geeft niet, ik ben met zoveel leuke dingen bezig. Ik kan ook niet stil zitten. Als ik ’s avonds een kopje thee drink, ga ik iets doen. Italiaans leren bijvoorbeeld. Ik ben nu 37. Met andere woorden: er zijn al 37 jaar voorbij. Zo sta ik er serieus wel een beetje in. Ik houd van efficiënt leven, je moet je tijd goed benutten. Je leeft maar één keer, ik wil er alles uithalen.”