Reportage

Dit artikel hoort bij: vws#Dia oktober 2023

Open spreekuur voor duurzame zorg

Foto van de zaal op het Groene zorg festival

Tekst Anna van Mierlo
Foto Herman Zonderland

Het Groene Zorg Festival is hét evenement over verduurzaming van de zorg. Hoe boeiend is dat? VWS’er Anna van Mierlo, communicatieadviseur bij de directie Organisatie, Bedrijfsvoering en Personeel (OBP) met duurzaamheid in haar portefeuille, liet zich verbazen.

Op zaterdag naar een evenement voor je werk? Wie bedenkt dat nu in ambtenaren- en zorgland? De Groene Zorg Alliantie dus! En niet zonder succes. Hadden ze vorig jaar nog 150 aanmeldingen, dit jaar zijn dat er meer dan 750, vertellen Bob Schut en Joep Eijkenduijn. Zij zijn de voorzitters van de Groene Zorg Alliantie en maken op het festival even wat tijd voor me vrij. Met de nadruk op ‘even’, want Bob en Joep zijn op hun eigen ‘feestje’ nogal druk in de weer. Wat opvalt is dat zij dit congres op een slimme manier hebben vermomd als festival. “Goed hé! Alles om maar een zo’n breed mogelijk publiek te trekken. En dat lijkt gelukt. Uiteraard organiseren we dit niet alleen, maar als voorzitter zijn we wel aanjager en creatief brein achter deze dag en dit festival.” En niet zonder succes, de locatie Lijm en Cultuur in Delft ademt ‘festival’ en ‘duurzaamheid’ uit. Samen met vele enthousiaste sprekers en gemotiveerde deelnemers is het zelfs ondanks het wat sombere weer een vrolijke bedoening. 

foto van de twee organisatoren van het groene zorg festival
Bob Schut en Joep Eijkenduijn, voorzitters Groene Alliantie

Te springen

Dat het festival toegankelijk is voor een gemêleerd gezelschap… dat blijkt. Namens VWS houdt directeur-generaal Curatieve Zorg Barbara Goezinne een inspirerende toespraak waarin zij de verbinding tussen beleid en het veld als heel belangrijk benadrukt. “Alleen samen maken we stappen. En dat is in de verduurzaming van de zorg zeker niet anders.” Saai zou je denken? Juist niet! “We moeten het echt samen doen. De jongere generatie maakt zich echt grote zorgen om de klimaatverandering. En terecht. Dat motiveert mij.” Haar kinderen stonden te springen om met haar mee te gaan, de jongste was zelfs flink teleurgesteld dat hij niet mee kon. “Leuk en waardevol om op deze manier dit belangrijke onderwerp met je kinderen te delen en ermee aan de slag te gaan.” Na een heerlijke vegetarische versnapering gaan ze gezamenlijk verder kijken wat er te doen is op het festival.

Directeur-Generaal Barbara Goezinne
Barbara Goezinne, directeur-generaal Curatieve Zorg, met twee van haar kinderen

Klimaatdokter

En er is veel meer te doen. Zo kom ik terecht bij klimaatdokter Anne. Bij haar kun je aankloppen voor al je vragen en dilemma’s op het gebied van duurzaamheid. Als een huisarts kijkt ze samen met jou waar je zelf het verschil kan maken als het gaat om duurzaamheid. Maar ook waar je energie van krijgt om op die manier een feestje te maken van verduurzamen. Ze heeft vandaag open spreekuur en is druk. Ik moet echt even wachten op mijn beurt. Maar ik krijg de kans en stel direct de vraag waarom ze klimaatdokter is geworden. Het antwoord is duidelijk: “Bij een bijeenkomst, net drie weken na de bevalling van mijn tweede kindje, kreeg ik opeens het inzicht dat we NU iets moeten doen, dat wij als generatie nu het verschil moeten maken voor onze kinderen. En dat is complex, moeilijk en voelt als een enorme opgave. Door het als klimaatdokter wat kleiner te houden, wordt het meer behapbaar en makkelijker om ook echt wat te doen.” 

Portretfoto van Klimaatdokter Anne
Klimaatdokter Anne

Zonder ‘shizzle’

Er is zoveel te doen en zoveel te zien op het festival dat je ogen en oren te kort komt. Na een ronde op het marktplein met een grote veelzijdigheid aan duurzame initiatieven, kom ik terecht bij een druk bezochte bijeenkomst. De mensen staan zelfs een beetje buiten mee te luisteren naar wat er op het podium gebeurt. Indrukwekkend! Talitha Hoppe strooit een zak operatieafval op het podium. Samen met het publiek gaat ze het gesprek aan over het hergebruiken, beter inzetten of soms zelfs weglaten van spullen, dopjes, schroefjes op de operatiekamer. Omdat het ook anders kan. En, zoals ze het zelf benoemt: “Je kunt zonder al die ‘shizzle’ – troep dus – best dezelfde kwaliteit leveren. Maar je moet durven. Durven veranderen en durven om het gesprek aan te gaan.” Na haar bijeenkomst sta ik te popelen om met haar verder te praten, ze inspireert, motiveert, maar staat ook lekker met haar voeten in de klei. Ik merk bij mezelf dat mijn duurzame hartje hiervan gaat kloppen. Vol met nieuwe duurzame ideeën voor VWS dwaal ik verder rond op het overigens nog steeds droge festival.

Rommel dat uit een blauwe vuilniszak op het podium valt
Talitha Hoppe strooit een zak operatieafval op het podium

Operatieafval-kunst

In de Chemiehal loop ik kunstenares en operatiekamer-assistente Rebecca Banens tegen het lijf. Ze heeft vandaag haar eerste expositie van haar kunstwerken. En ik merk dat het me raakt. Er hangt boven het kraampje met heerlijke plaattaart een enorme foto van een meisje kijkend door plastic. Hoe confronterend is dat? Getrokken door het beeld vraag ik haar om haar motivatie. Hoe kom je als OK-assistente er nu bij om kunst te maken van (schoon) operatieafval? De uitleg is eigenlijk simpeler dan gedacht, maar daarom niet minder interessant: ze ging naast haar baan de Kunstacademie doen. “Tijdens de bachelor ‘design’ kwam alles samen op het moment dat ik werd gestimuleerd om mij te concentreren op het thema ‘materialen’: in de operatiekamer ging ik al dat afval als kunst zien.” Het werk dat me aanspreekt is een foto van haar dochter, kijkend door plastic, onnodig afval gecreëerd door ons, naar haar toekomst. Hoe hard kan de realiteit eigenlijk zijn?

Operatie-assistent Rebecca voor een kunstwerk van haar dochter
Kunstenares en operatiekamer-assistente Rebecca Banens

Het festival heeft mij genoeg stof tot nadenken gebracht en na een glas bitter lemon ging ik wijzer, onder de indruk en uitkijkend naar het festival van volgend jaar, naar huis.

Overzichtsfoto van het groene zorg festival - van bovenaf genomen