Tekst Magda de Vetten
Foto Lex van Lieshout
Mirjam Wakelkamp is programmamanager van het actieprogramma ‘Eén tegen eenzaamheid’. Voor haar top 5 selecteerde ze media waarbij eenzaamheid in al haar facetten centraal staat.
#1 Podcast over eenzaamheid onder jongeren
Op 1 in mijn Media Top Vijf staat natuurlijk onze eigen podcast. Die is onderdeel van de campagne 'Hey, het is oké' en gaat over jongeren en eenzaamheid. Bijna twee derde deel van de jongeren voelt zich eenzaam. Toch vinden ze het moeilijk om erover te praten. In onze mooie podcast vertellen jongeren dat het helpt om hun hart te luchten. Je merkt dat eenzaamheid samenhangt met veel facetten in het leven: prestatiedruk, eetstoornissen, gender, tussen twee culturen leven. Het zijn echte verhalen. Het zou mooi zijn als ze meer gehoord worden. Ik luister veel naar podcasts: op de fiets, tussen alle werkzaamheden door en ’s nachts als ik niet kan slapen. Als collega’s tips willen heb ik er wel paar… Heavyweight, waarin Jonathan Goldstein helpt mensen een gebeurtenis in het verleden te veranderen, maar ook de podcasts van maker Maartje Duin (Mina & Mevrouw) en Laura Stek (Kasssiewijle) zijn geweldig. En voor kinderen: Sarahs mysteries. Ook leuk voor volwassenen trouwens. Voor meer tips, luister dan vooral naar Parel Radio.
Hey, het is oké podcast | Podcast on Spotify
#2 Wintergasten over boek De eenzame eeuw
De uitzending van Wintergasten met econoom Noreena Hertz. Daarin komt ze aan het woord over haar boek ‘De eenzame eeuw’ over de wereldwijde eenzaamheidscrisis. Dat doet ze heel mooi. Je eenzaam voelen, zegt ze, is niet alleen de ervaring van het individu, maar ook een tekort aan verbinding op de werkvloer. En het zijn de gebrekkige contacten in de publieke ruimte. Verder ontstaan eenzame gevoelens volgens haar ook door de onmacht van de burger tegenover de politiek. Eenzaamheid is ongezond: te vergelijken met vijftien sigaretten per dag roken. Het verschijnsel kan de maatschappij ontwrichten.
#3 Het Instagram-account Verlieskunst
Er is eigenlijk een nieuwe taal nodig voor rouw, zegt Babet te Winkel in Verlieskunst. Zij verloor haar moeder en merkte dat het ontbrak aan troostrijke teksten. Kijk maar in de winkel: alleen kaarten met ‘Met oprechte deelneming’. Mensen om rouwenden heen vinden het vaak lastig om woorden te vinden. Of ze zeggen goedbedoeld net het verkeerde. Babette heeft een heel nieuwe taal gemaakt voor rouw. Voorbeeld van haar tekst op een ‘verlieskaart’ met daarop een tekening van een vrouw in bad: ‘Opgestaan. In bad gegaan. Soms is dat alles wat je op een dag kunt doen’. Wat ik ook een mooi inzicht vind: we denken dat rouw steeds kleiner wordt, maar dat is niet zo. Het leven groeit om de rouw heen; het krijgt steeds meer ruimte. Maar het verdriet blijft.
Babet te Winkel (@babet.twinkel) | Instagram
#4 Alle films van Ken Loach
Als je die films nog niet gezien hebt, begin dan met ‘I, Daniel Blake’. Die gaat over de opzettelijke inefficiëntie van de Britse arbeidsbureaus. Mensen raken daardoor zo gefrustreerd dat ze ophouden hulp te vragen. Mede door de armoede voelen ze zich eenzaam. De Daniel uit de film komt in contact met een alleenstaande moeder. De rest van de wereld laat hen in de steek; ze raken tot elkaar veroordeeld. Er ontstaat iets moois tussen hen, een indrukwekkende vriendschap. De sociale ongelijkheid is groot in Groot-Brittannië. De film heeft veel indruk op me gemaakt. Een andere rolprent van Ken Loach draait nu in de bioscoop: ‘The old oak’. Die wil ik zeker ook nog zien.
#5 Het boek Citroeninkt
Ik lees dit voor mijn boekenclub. ‘Citroeninkt’ heb ik nog niet uit, maar ik vind ‘t nu al mooi en indrukwekkend. Deze autobiografische roman is van Maral Noshad Sharifi, die op haar vierde met haar zwangere moeder uit Iran is gevlucht. Ze kwam terecht in het gereformeerde dorp Moerkapelle. Je leest hoe het is om een nieuw bestaan op te bouwen in een nieuw land, vanuit het perspectief van een kind. Hoofdpersoon Talar denkt dat vluchten normaal is en bij het leven hoort. Op de basisschool komt ze er uiteindelijk achter dat niet iedereen uit Iran komt en dat niet iedereen hetzelfde leven doormaakt. Het is waardevol om dit boek te lezen, alleen al om je iets beter te kunnen verplaatsen in mensen die hun thuisland moesten achterlaten. Zoals Sharifi in het voorwoord schrijft: ‘Wie zijn land noodgedwongen verlaat, verliest een deel van zichzelf. Diegene gaat een beetje dood, er sterft een stuk af – noem het zoals je wilt’. Het boek is vlot geschreven en het houdt je aandacht vast.
Citroeninkt | Uitgeverij Prometheus
