Tekst Hester Vos
Foto Robin Utrecht
Malcolm Jones (37) is adviseur Duurzaamheid bij VWS en gemeenteraadslid voor de Partij voor de Dieren. Als klein jongetje liep hij bijna elk dag door de Witte de Withstraat in Rotterdam. Daar staat in grote verlichte letters: ‘In the future everyone will be famous for 15 minutes’. Het is een tekst die hem nog steeds intrigeert.
‘In the future everyone will be famous for 15 minutes.’ Waarom spreekt die uitspraak jou aan?
“Het is een quote van Andy Warhol uit 1968 die nog steeds relevant is, vooral met de opkomst van social media. Het intrigeert me hoe snel mensen nu kortstondig bekend kunnen worden.”
Heb je zelf al eens die '15 minuten roem' ervaren?
"Niet als beroemdheid, maar ik heb wel een groot publiek bereikt. Tijdens een congres in India mocht ik namens de Vrije Universiteit van Amsterdam spreken, met bekende politici aanwezig. Mijn toespraak behandelde de invloed van fake news van beroemdheden en influencers op de publieke opinie."
Wat was jouw boodschap in die toespraak?
“Ik benadrukte de noodzaak om verantwoordelijkheid te nemen en ons aan te passen aan de moderne tijd. Iedereen heeft tegenwoordig een stem, en we moeten ons bewust zijn van die kracht, en kritisch blijven denken over de informatie die ons bereikt. Ik eindigde met de hoop dat als we later allemaal onze 15 minuten van roem hebben, we dit gebruiken ten goede van de wereld.”
Ben jij in hart en nieren een Rotterdammer?
“Nou, mijn identiteit is daar zeker gevormd. Ik ben echt van het ‘geen woorden maar daden en het niet lullen maar poetsen'-principe. Typisch Rotterdams is ook dat je een grote mond mag hebben, maar dan moet je het wel waar kunnen maken. Arrogantie wordt niet gewaardeerd."
Ben je vol van ambities of heb je doelen die je wilt bereiken?
“Mijn voornaamste streven is zoveel mogelijk bijdragen aan een betere wereld. Dat doe ik zowel als coördinator Duurzaamheid als raadslid voor de Partij voor de Dieren in Leiden. Ik wil graag onderdeel zijn van een verandering in de wereld.”
Wat staat daarin voor jou centraal?
“Klimaatrechtvaardigheid is voor mij een heel belangrijk onderwerp. De desastreuze gevolgen van de klimaatcrisis, zoals droogte en extreem weer, treffen juist diegenen die het minste hebben bijgedragen aan het ontstaan ervan. De rijkste 10 procent van de wereldbevolking is verantwoordelijk voor ruim de helft van alle CO2-uitstoot. De armste 50 procent is verantwoordelijk voor slechts 7 procent. En juist regio’s als Latijns-Amerika, Afrika en Zuidoost-Azië krijgen als eerste met de ergste klimaatrampen te maken. Mijn focus ligt op een eerlijke verdeling van verantwoordelijkheden, waarbij ik een intersectionele benadering hanteer."
Zie jij jezelf als klimaatactivist?
"Ik beschouw mezelf als een intersectionele klimaatactivist. Activisme voor maatschappelijke verandering kan mijns inziens op diverse manieren plaatsvinden, niet alleen fysiek op straat. Er zijn ook mensen nodig in de ambtenarij en op bestuurlijk niveau. Mijn geluk ligt in het combineren van mijn werk op een departement en mijn politieke betrokkenheid. Het verstaan van deze twee vakken versterkt elkaar heel erg."
En wat bedoel je precies met ‘intersectioneel’?
“Intersectionaliteit gaat ervan uit dat onderdrukking en discriminatie ontstaan door een samenspel van factoren als economische status, etniciteit, gender, lichamelijke gezondheid, seksualiteit, geboorteplaats en leeftijd, en dat je die bij het onderzoeken van ongelijkheden dus ook altijd in samenhang moet bekijken. Hoewel intersectionaliteit in Nederland de laatste jaren aan een opmars bezig is, komt een intersectionele kijk op klimaatproblematiek hier nog niet van de grond. De klimaatbeweging is overwegend wit en lijkt los te staan van de rest van activistisch Nederland. Niet iedereen ervaart dezelfde veiligheid om de straat op te gaan.”
Sinds een paar maanden ben je adviseur Duurzaamheid. Aan wie geef jij advies?
“Ik stimuleer de vier directies in de kolom Langdurige Zorg duurzaamheid voortdurend aandacht te geven. Ongeacht het beleid is er altijd een connectie met duurzaamheid. Mijn doel is dat duurzaam denken vanzelfsprekend wordt. Ik doe dat voor de kolom langdurige zorg en twee collega’s doen dat voor DGV en DGCZ.”
Zijn werkbezoeken nuttig voor jouw functie?
"Absoluut! Ze bieden inspiratie en verspreiden kennis. Onlangs bezocht ik met collega's 's Heeren Loo, een organisatie voor mensen met een verstandelijke beperking. Ze hebben een ambitieus programma om de milieu-impact te verminderen, zoals het streven naar 80% minder restafval in 2030."
Krijgt duurzame voeding voldoende aandacht in de langdurige zorg?
“Bij sommige instellingen wel, maar het kan nog veel beter. Het verduurzamen van de voeding is inderdaad een belangrijk aandachtspunt omdat daar veel ‘winst’ te behalen is, zowel binnen de langdurige zorg als binnen de curatieve zorg. Het gaat dan om de juiste hoeveelheid inkopen, zodat voedsel niet verspild wordt. Maar ook om de milieubelasting van verpakkingen. Verder is het belangrijk om mensen te verleiden om minder vlees te eten.”
We kunnen ouderen toch niet hun lekkere gehaktbal met een schep jus ontnemen?
“We kunnen mensen niet dwingen, maar bewustwording vergroten is wel mogelijk. Vergelijk het met roken: vroeger normaal, nu anders bekeken. Ik voorspel dat dit ook gebeurt met vleesconsumptie. Over 50 jaar eten we misschien nog vlees, maar met meer bewustzijn van de impact ervan."
Je woont nu in Leiden, ben je nog vaak in de Witte de Withstraat?
“Niet zo vaak als ik zou willen. Veel van mijn familie, vrienden en jeugdherinneringen zijn hier. Ik mis zeker een Surinaams vegan broodje belegd of roti rol. Maar zo nu en dan kom ik weer langs en kan ik weer wat van de sfeer proeven in de straat. Alles op zijn tijd.”