De Kompasweek heeft je ongetwijfeld aan het denken gezet. Maar hoe blijf jij, in de dagelijkse praktijk van je werk, op koers? Een mooie eerste stap is het gesprek aangaan met de collega’s in je team. Hieronder vind je vier ‘gesprekstarters’ over de inhoud en de toepassing van het Kompas. Zo kun je samen stilstaan bij de ontwikkeling van IenW én die van jezelf.

‘De grootste winst van de Kompasweek is wat mij betreft: we zijn binnen IenW dezelfde taal gaan spreken.’ – Sarah Morassi (Beleid/DGMI)

1. Doorleef het Kompas

We kunnen ons voorstellen dat je in de Kompasweek in korte tijd veel informatie hebt gekregen die je even moet verwerken, of die voor een deel weer is weggezakt. Daarom is het goed om op een later moment het Kompas er nog eens bij te pakken. Nodig een of meer collega’s uit, zet het Kompas open op een groot beeldscherm of print het en pak allemaal pen en papier. Geef nu een antwoord op de volgende vragen.

(intranetpagina Kompas IenW 2021)

  1. Welke kompasnaalden spreken je aan en waarom?
  2. Welke kompasnaalden hebben direct of indirect betrekking op jouw werk?
  3. Welke stappen zou jij willen zetten na het lezen van het Kompas?
  4. Wat heb je daarvoor nodig? En wat kan je nu al doen?
  5. Wie geef jij een compliment, omdat hij of zij al mooie stappen zet?

Ga na deze denkoefening met elkaar in gesprek over jullie antwoorden. Misschien zijn jullie al veel verder dan je denkt! Bovendien kun je zo leren van elkaar. Hou wel in je achterhoofd: het Kompas is voor iedereen hetzelfde, maar de koers kan voor iedereen anders zijn.

Willen jullie na deze eerste ronde verder in gesprek over het Kompas? Nodig dan een voorzitter/begeleider uit om jullie te ondersteunen. Stuur een e-mail en we nemen zo snel mogelijk contact met je op.

‘Als je allemaal je rol speelt, kom je er niet. Gezamenlijk werken van begin tot eind is belangrijk.’ – gehoord tijdens de directeurenconferentie

2. Integraal samenwerken binnen het Kompas

Een belangrijke rode draad in het Kompas is samenwerking. Samenwerking over de grenzen van afdelingen, directies en onderdelen heen. Heb je, geïnspireerd door de Kompasweek, zin om oude samenwerkingsrelaties nieuw leven in te blazen of om nieuwe aan te gaan, voor een integrale samenwerking? Maar weet je niet zo goed waar je moet beginnen? Zoek dan eerst het antwoord op onderstaande vragen. Liefst natuurlijk samen met degene met wie je wil gaan samenwerken! 

  1. Waarom willen we integraal samenwerken rondom dit thema? Wat kunnen we samen bereiken?
  2. Waar, binnen IenW en daarbuiten (andere overheden, bedrijven en burgerinitiatieven), verwachten we betrokkenheid rondom dit thema?

Kies je voor integrale samenwerking? Beantwoord dan de volgende vragen om die samenwerking meteen goed op te zetten en gebruik te maken van elkaars netwerk.

  1. Met wie van deze spelers willen we (nog meer) om tafel en wanneer?
  2. Wat verstaan we eigenlijk onder samenwerken? Hoe ver gaat dat?
  3. Wat is de verbindende schakel en daarmee het ‘waarom’ van onze samenwerking?
  4. Wat doen we als de samenwerking minder soepel loopt?
  5. Wat hebben we met elkaar te leren om (nog beter) samen te werken?
  6. Wanneer vinden we de samenwerking geslaagd?
illustratie over de uitvoering
Beeldend verslag van sessie ‘In gesprek met (over) de uitvoering’ – over het belang van integraliteit en samenwerking intern (beleid en uitvoering) en extern (in dit geval: de politiek)

3. Het Kompas in jouw werk

Hoe gaan jullie de ‘nieuwe’ manier van werken uit het Kompas omzetten naar (of verbeteren in) jullie dagelijkse praktijk? Wat wordt er eigenlijk gevraagd? Waarmee ga je starten of stoppen na lezen van het Kompas? En wat willen jullie bereiken op korte, middellange en lange termijn? Door in een ‘Kompasoverleg’ duidelijke doelen te stellen en die er bijvoorbeeld elk kwartaal even bij te pakken, houden jullie het Kompas levend in jullie team.

Denk bijvoorbeeld eens na over hoe jullie transparant(er) kunnen werken, van buiten naar binnen, en daarbij burgers en bedrijven centraal kunnen zetten. Dit kleine stukje uitleg bij een van de kompasnaalden klinkt logisch en simpel. Tegelijk moet je het in je werk nog maar voor elkaar zien te krijgen. Heb jij daar al een helder beeld bij? Met welke burgers en bedrijven hebben wij eigenlijk van doen? Hoe transparant worden we eigenlijk ervaren als speler? Pak de telefoon eens en #durftevragen.

‘We moeten niet alleen kijken vanuit eigen belangen en disciplines, maar ook vanuit die van anderen. Inclusief planten en dieren.’ – Jan Hendrik Dronkers, secretaris-generaal ministerie IenW

4. Rake vragen

Tijdens de verschillende sessies in de Kompasweek zijn stevige uitspraken gedaan en pittige vragen gesteld. Goede, diepzinnige en kritische vragen, bij uitstek geschikt om over door te praten. Nodig een collega uit, pak een kop koffie en zet een boompje op. Roepen deze vragen bij jullie vervolgvragen op, mooie antwoorden, interessante ervaringsverhalen of goede ideeën? Dan horen we dat graag.

  1. We gaan transparanter werken, de overheid zet ramen en deuren open. Maar voel je je als ambtenaar dan nog veilig en gesteund? Hoe kunnen we vrij adviseren in een steeds opener overheid? Durf je die kritische mail of dat nieuwsgierige appje nog te sturen? Wat heb jij nodig om ook binnen een transparante organisatie onbevangen je werk te (blijven) doen?
  2. Natuurlijk heb je naast ons werk-Kompas ook een eigen, intern kompas. Wat vertelde jouw interne kompas je onlangs over jouw eigen bijdrage aan de maatschappelijke transities in Nederland? Privé en op het werk? En past dat bij het idee in het werk-Kompas?
  3. Wat het klimaat betreft leven we inmiddels om 2 minuten voor 12. Zou dat niet een belangrijker kompas moeten zijn dan het IenW Kompas? Kijk vanuit dit perspectief nog eens naar de negen ontwikkelthema’s die het Kompas vormen. Mis je dan ontwikkelthema’s? Welk ontwikkelthema heeft dan voorrang boven de anderen?
  4. Durf jij je te laten leiden door de urgentie die je ziet in de samenleving in plaats van door je manager?
  5. Waar staan we voor als IenW? En gedragen we ons daar ook echt naar? Bijvoorbeeld: als we een circulaire economie écht belangrijk vinden, werken we dan circulair genoeg? Doen we genoeg?

‘Transities spelen zich af in de buitenwereld. Meerdere spelers dragen een gezamenlijke verantwoordelijkheid om samen te werken naar het maatschappelijk doel. Goede opgaven maken we dus samen met de buitenwereld, maar ook door intern de agenda’s van beleid, uitvoering en inspectie op elkaar af te stemmen.’ – Boris Baetings