De insectensector in Nederland loopt wereldwijd voorop. Verruiming van de toelating voor humane consumptie van insecten door de Europese Unie is van groot belang voor verdere ontwikkeling van de sector. Productmanager Marloes Martens van Protifarm (sinds april 2021 onderdeel van het Franse Ÿnsect) verwacht eind van dit jaar hierover positief bericht van de Europese voedings- en warenautoriteit EFSA.

Protifarm is gestart in 2018 en komt voort uit een familiebedrijf. Het bedrijf is inmiddels de grootste producent van insecten in Nederland. De bedrijfsvoering - voeren, oogsten en verwerken - is volledig geautomatiseerd. Het gaat bij Protifarm om de kweek van de Buffalo-meelworm (Alphitobius diaperinus), een worm met een zeer hoog eiwitgehalte. In gedroogde vorm ligt dit op circa 60%. Het bedrijf maakt ingrediënten, afkomstig van de Buffalo-meelworm, voor humane consumptie.

Marloes Martens
Marloes Martens

Overname door Ÿnsect

Protifarm (tachtig medewerkers) is eerder dit jaar overgenomen door het Franse Ÿnsect. Deze overname verstevigt de positie van het bedrijf als ’s werelds grootste speler in de insectenbranche voor humane en dierlijke consumptie. Op de locaties in het Franse Dole en in Ermelo wordt in totaal zo’n 230.000 ton aan ingrediënten geproduceerd. De Franse tak richt zich op feed en planten, de Nederlandse op food.

Eiwitrijke producten

In Ermelo worden van de Buffalo-meelworm eiwitrijke poeders, oliën en getextureerde producten gemaakt. Voedselverwerkende bedrijven en distributeurs in de foodindustrie zijn de belangrijkste afnemers. Zo’n 80% van de producten gaat naar het buitenland. De grootste afnemers zitten momenteel in Duitsland en Oostenrijk.

Afzet binnen de Europese Unie vindt plaats op basis van een gedoogregeling. Een aantal potentieel belangrijke afzetlanden maken geen gebruik van deze regeling, bijvoorbeeld Italië en Frankrijk. Dat beperkt op dit moment nog onze afzetmogelijkheden, zegt productmanager Marloes Martens van Protifarm.

Productie Protifarm
Productie Protifarm

Jarenlange procedure

De Europese wetgeving is sterk bepalend voor de afzet van insecteningrediënten in de lidstaten van de Europese Unie. In september 2021 is na een jarenlange procedure in Brussel besloten het gebruik van insecten in diervoerders toe te staan. Dat leidt ook in Ermelo tot meer vraag, met name vanuit de petfoodindustrie. “Dat is natuurlijk een positieve ontwikkeling. Bij afzet voor humane consumptie liggen de marges echter beduidend hoger. Daarom is het voor ons spannend wanneer en wat Brussel besluit over de officiële toelating van onze ingrediënten voor humane consumptie. Er zijn al insecten voor humane consumptie toegelaten, wij wachten nog op het definitieve groene licht voor ingrediënten uit onze meelworm.”

'Er zijn al insecten voor humane consumptie toegelaten, wij wachten nog op het definitieve groene licht voor ingrediënten uit onze meelworm'

Humane consumptie

Martens verwacht en hoopt dat de European Food Safety Authority (EFSA) en vervolgens de Europese Commissie rond de jaarwisseling toestemming geeft voor gebruik van eiwitproducten uit de Buffalo-meelworm voor humane consumptie. “Dat zal onze afzet een enorme boost geven. Als de toelating wettelijk is vastgelegd, kunnen we in heel Europa onze producten verkopen.”

Burger met FTIP-ingrediënten
Burger met FTIP (Fiber Textured Insect Protein)-ingrediënten

Voedselzekerheid

Om op termijn voedselzekerheid te kunnen garanderen voor de groeiende wereldbevolking is een eiwittransitie nodig, zegt Martens. Dus minder dierlijke eiwitten consumeren en meer plantaardige en alternatieve eiwitten, zoals uit insecten. “Het klimaat verandert en dat heeft desastreuze gevolgen. Voor de productie van insecten is minder land en water nodig dan in de gangbare veehouderij en akkerbouw. Daarnaast is de CO2-uitstoot lager. Als het gaat om voedselzekerheid en klimaat is verhoging van de consumptie van insecten door dieren en mensen van groot belang.”

Alphitobius diaperinus
Buffalo-meelworm

Meer promotie

Zij realiseert zich dat niet iedereen zit te wachten op het consumeren van insecten. “Een bordje meelwormen, dat spreekt niet aan, ik snap dat wel. Als je het achterliggende verhaal vertelt over het klimaat en duurzaamheid en hoe we alle voedingstoffen uit het beestje omzetten in herkenbare ingrediënten voor humane consumptie gaan mensen er toch anders over denken. Dat merk ik in mijn eigen omgeving. Hier ligt ook een rol voor de overheid. Promotie van insecten en andere alternatieve eiwitbronnen voor consumptie is een gezamenlijke taak van bedrijfsleven en overheid. De Nationale Eiwitstrategie van het ministerie van LNV is door ons dan ook met gejuich ontvangen.”   

Meer info