Snel, slim en privacyvriendelijk gegevens uitwisselen met Ma3tch

“Gegevensuitwisseling tussen partijen in een keten is essentieel voor een goede uitvoering van hun taken”, vertelt Remco Boersma, enterprise architect bij de Directie Informatievoorzienig & Inkoop (DI&I) en projectleider van het JenV Datalab. “Wat je echter vaak ziet is dat partijen graag elkaars gegevens willen gebruiken, maar dat er eigenlijk geen rechtsgrond is om hele gegevenssets met elkaar te delen. De privacywetgeving gaat uit van de principes proportionaliteit en subsidiariteit. Oftewel: staat het belang van die gegevensdeling wel in verhouding tot de inbreuk op de privacy die je ermee maakt en is er geen andere, minder ingrijpende manier om datzelfde doel te bereiken?”

Niet proportioneel, niet efficiënt

Het is duidelijk dat het beschikbaar stellen van hele datasets aan een andere partij niet aan de eis van proportionaliteit voldoet. “Het is bovendien niet efficiënt”, weet Jules Anthonia, training & outreach coordinator bij FCInet Secretariat, gehost door de Fiscale Inlichtingen- en Opsporingsdienst (FIOD). “Tenslotte moet je dan in die enorme berg data nog gaan zoeken naar de gegevens die voor jou, in dit specifieke onderzoek, relevant zijn. Er was grote behoefte aan een technologie die het mogelijk maakt om, zonder dat je hele databestanden hoeft uit te wisselen, van een afstand kunt ‘zien’ of die andere partij over informatie beschikt die voor jou relevant is.”

Ma3tch

Ma3tch – spreek uit ‘Match 3’; het drietje achter de a staat voor autonome, anonieme analyse – biedt voor deze problematiek een oplossing. Boersma: “Via Ma3tch kun je bijeen andere partij checken of die partij gegevens heeft over een persoon of rechtssubject waar jij bewust naar op zoek bent, zonder dat je inzage krijgt in de database. Pas op het moment dat je de terugmelding krijgt: ja, deze partij beschikt mogelijk over informatie over deze persoon of dit rechtssubject, dán pas kan de informatie-uitwisseling plaatsvinden.”

FCInet

De Ma3tch-technologie werd ontwikkeld binnen JenV en voor het eerst toegepast door de Financial Intelligence Units (FIU’s) in de Europese Unie. “Door de gerichte bevraging die Ma3tch mogelijk maakt, zijn landen veel eerder bereid om hun gegevens te delen”, vertelt Anthonia. “Dat heeft de internationale informatie-uitwisseling tussen de FIUs niet alleen efficiënter gemaakt, maar ook effectiever. Ze heeft al tot veel succesvolle matches geleid. Zo is bijvoorbeeld goed inzicht gekregen in een bende criminelen die zich in meerdere EU-lidstaten bezighield met het witwassen van grote hoeveelheden gokgeld en daarbij gebruik maakte van valse paspoorten. Die bende is inmiddels uitgeschakeld.” Eind 2016 heeft de FIOD de technologie doorontwikkeld in FCInet. Met dit technologieplatform kunnen opsporings- en overheidsdiensten in de aangesloten landen onderling en met hun partners op nationaal niveau checken of er relevante informatie is. Daarbij is gekozen voor een opsporingsdomein en een fiscaal domein, zodat deze check kan plaatsvinden met inachtneming van zowel de internationale, als de nationale wetgeving. “Voor criminelen gelden de nationale grenzen steeds minder. Als opsporingsdienst zul je dus in die beweging moeten meegaan”, vertelt Joyce van Huijssteeden projectleider FCInet bij de FIOD. “FCInet kan de internationale gegevensuitwisseling versnellen door de mogelijkheid tot die check. Dat stelt organisaties als de FIOD in staat de strijd tegen internationale fiscale en financiële criminaliteit te versterken. Zo wordt FCInet wordt ook al gebruikt binnen het internationale samenwerkingsverband, de J5. Daarin werken Australië, Canada, Nederland, Engeland en Amerika operationeel samen op de thema’s cryptocurrency en professionele dienstverleners.”

Ook bij het OM

Hoewel de Ma3tch technologie tot nu toe vooral is ingezet en (door)ontwikkeld in het internationale domein, is het zeker de bedoeling dat deze innovatie ook in Nederland een belangrijke bijdrage gaat leveren aan een betere informatie-uitwisseling en samenwerking tussen organisaties. “We zijn dan ook druk bezig Ma3tch te ‘promoten’”, lacht Boersma. “Binnen het JenV-domein zijn zoveel samenwerkingsverbanden die van deze technologie zouden kunnen profiteren. Zo zijn we in contact gekomen met het arrondissementsparket Limburg. Daar hebben ze veel te maken met grensoverschrijdende criminaliteit. Vaak blijkt dat België en Duitsland beschikken over informatie over verdachten, terwijl die bij ons niet bekend is. Of omgekeerd. In het project CIDaR – dat staat voor Criminal Information Data Referral – bekijken ze nu hoe ze kunnen komen tot een betere informatie-uitwisseling tussen de parketten in die Euregio, die voldoet aan de regels van de privacy. De inzet van Ma3tch speelt daarbij een belangrijke rol.”

Onvindbare veroordeelden

Een ander voorbeeld is het programma Onvindbare Veroordeelden, waarin JenV, politie, het Openbaar Ministerie, het  CJIB, Justid en gemeenten nauw samenwerken om veroordeelden die proberen hun sanctie te ontlopen alsnog achter de tralies te krijgen, hun taakstraf te laten uitvoeren of hun boete te laten betalen. “Ook daar kijkt men al belangstellend naar de mogelijkheid om Ma3tch in te zetten om te komen tot een effectievere informatie-uitwisseling tussen de betrokken partners”, geeft Boersma aan. “Zo kun je denken aan het gericht opvragen van gegevens van banken of andere partners, waardoor je zicht kunt krijgen op de vermoedelijke woon- of verblijfplaats van zo’n ‘onvindbaar’ iemand.”  

Toekomst

Tegelijkertijd blijven ook internationale partners zeer geïnteresseerd in toepassing van deze oorspronkelijk Nederlandse vinding. “Landen die bij FCInet zijn aangesloten en hebben gezien hoe de Ma3tch technologie heeft bijgedragen aan een betere en meer gerichte informatie-uitwisseling tussen de FIUs, hebben al gezegd: het zou mooi zijn als we Ma3tch ook zouden kunnen toepassen bij de uitwisseling van gegevens tussen organisaties in eigen land. Als FCInet geven we regelmatig presentaties over wat de Ma3tch-technologie kan en doet. Mensen hebben bij ‘matching’ altijd het idee: je moet data bij elkaar brengen. Het idee dat je ook kunt matchen zonder dat je de beschikking hoeft te krijgen over die hele dataset van de andere partij opent vaak tal van nieuwe mogelijkheden. Voor het slim, snel en privacyvriendelijk delen van informatie via de Ma3tch-technologie, voorzie ik dan ook een mooie toekomst.”