Tekst Martin Lamboo
Foto Martijn Beekman
“In de meeste processen van DT&V staan contacten met vreemdelingen centraal. Die menselijke contacten werden door de coronacrisis van de ene dag op de andere heel beperkt. Daarmee viel onze core business, het spreken van vreemdelingen en hen ertoe bewegen zelfstandig, dan wel gedwongen terug te keren, vrijwel volledig stil.
Tel daar nog bij op dat het proces met de diplomatieke vertegenwoordigingen om een reisdocument te regelen ernstig werd belemmerd en dat het feitelijke vertrek vrijwel niet te organiseren viel doordat vliegtuigen aan de grond bleven. Dat maakte ons werk lastig, deels zelfs onmogelijk. Toch hebben we nog verschillende mensen kunnen helpen met terugkeer – onder andere naar Polen, Indonesië en Brazilië.
Wél hebben we alles opgepakt wat schriftelijk af te handelen valt, zoals het proces rond de identificatie van vreemdelingen. En we hebben gezorgd dat we onze caseload scherp in beeld kregen. Zodat we, als alles weer op gang komt, de belangrijkste zaken meteen kunnen oppakken. Denk aan vreemdelingen van wie we de identiteit hebben vastgesteld, die uitzetbaar zijn en die al over geldige reisdocumenten beschikken. Dit ligt anders bij mensen voor wie vervangende reisdocumenten moeten worden geregeld. Die dossiers zijn niet altijd af te sluiten, omdat we daar de hulp van de diplomatieke vertegenwoordigingen bij nodig hebben. Veel landen willen die vreemdeling nu eenmaal in persoon zien. En dat was de afgelopen periode meestal geen optie.
DT&V is een organisatie van doeners. De eerste weken dat onze mensen thuis werkten, was er nog genoeg te doen; sommige collega’s hadden het zelfs drukker dan ooit! Vervolgens kwam er een fase waarin er minder werk was – wat doeners héél vervelend vinden. Een aanzienlijk deel van onze regievoerders heeft z’n vinger opgestoken om de IND te helpen bij het wegwerken van achterstanden daar. Ze gaan de hoor- en beslismedewerkers bijstaan in het afdoen van zaken. Daar worden ze nu voor omgeschoold. Maar ze hebben al veel achtergrondkennis. Tenslotte maken we deel uit van dezelfde keten.
In de eerste weken maakte ik deel uit van ons DT&V Corona Crisisteam. Inmiddels hebben we dat omgedoopt in het ‘Nieuwe Tijden Team’, dat zich bezighoudt met het geleidelijk weer opstarten van alle processen. Wij beschikken niet over eigen locaties, maar samen met onze ketenpartners, van wie wij de locaties gebruiken voor ons werk, kijken we welke creatieve oplossingen mogelijk zijn. Zo doen we mee aan de proef met telehoren in Detentiecentrum Rotterdam. Ook willen we mensen ‘fysiek op afstand’ gaan horen, waarbij de vreemdeling in de ene ruimte zit en onze medewerker in de ruimte daarnaast. Ze kunnen elkaar wel zien, maar het gesprek gaat via de telefoon.
In deze periode zijn we ons goed gaan realiseren hoeveel vervoersbewegingen we maken met vreemdelingen die voor terugkeer in aanmerking komen. En dat je toch ook best veel op afstand en digitaal kunt doen. Zo bekijken we met de ambassades of er alternatieven zijn voor het ‘face to face’ zien van vreemdelingen. Dan hoeven mensen straks niet meer eindeloos in busjes vervoerd te worden.”
Janneke Reinders
afdelingsmanager Azië, Midden-Oosten en Noord-Afrika bij de Directie Internationale Aangelegenheden (Dienst Terugkeer en Vertrek)
