Tekst Sabina van Gils (Yasmin en Mohamed) Astrid Dijkman (Jackie)
Foto David van Dam Illustratie: Marco Faasen
Met de ‘new professionals’ heeft VWS trainees in huis die met andere ogen naar vraagstukken kijken. Ze zijn ‘streetwise’. Maar wat maakt hen nou zo bijzonder?
‘Opkomen voor jezelf is niet voor iedereen makkelijk’
“Diversiteit vind ik een vervelend woord. Het suggereert dat er een norm bestaat, en dat je daar dus blijkbaar van kunt afwijken met je opleidingsniveau, geaardheid, afkomst of sekse. Van dat idee moeten we af; iedereen is anders, iedereen heeft een eigen verhaal, en daarom verdienen we allemaal dezelfde kansen en moeten we allemaal gehoord worden.
Mijn moeder zei altijd: streef naar wat je wilt, al moet je er de hele wereld voor bevechten. Ik ben haar dankbaar voor deze woorden. Toen ik mavo-advies kreeg, voelde dat onterecht. Ik wist ik zeker dat ik meer in mijn mars had. Ik wilde niet naar het MBO, maar naar de universiteit. Daar studeer ik nu, maar de weg ernaartoe ging niet vanzelf. Ik heb anderen vaak moeten overtuigen van mijn capaciteiten.
Dat niet alles vanzelf gaat, geldt voor heel veel mensen in Nederland. Ik heb het ‘geluk’ dat ik een grote mond heb en me durf uit te spreken. Daarmee ben ik een heel eind gekomen. Maar opkomen voor jezelf is niet voor iedereen even makkelijk. Bij VWS wil ik deze mensen een stem geven door een ander perspectief te bieden, kritisch te zijn en stil te staan bij dingen die misschien voor veel collega’s vanzelfsprekend zijn. Want hoe professioneel we ook zijn, we worden allemaal gevormd door onze eigen ervaringen. Het is daarom goed dat het New Professionals Programma zorgt voor nieuwe geluiden.”
‘Iedereen heeft een andere voedingsbodem’
“Ik heb een neurodivers brein*. Dat betekent dat ik op het gebied van werk soms dingen anders zie of aanpak dan anderen. Met die achtergrond, en met twee masters in genderstudies op zak, nam ik in 2022 deel aan het New Professionals Programma (NPP). Via het NPP kon ik ervaring opdoen in een projectgroep van het Sociaal en Cultureel Planbureau. We deden onderzoek naar waardevol samenleven. Mijn NPP-groep kwam elke vrijdag bij elkaar voor trainingen. Het was erg fijn dat we allemaal mochten zijn wie we waren.
Zo’n andere blik van een ‘new professional’ in je team is ontzettend belangrijk. En dat voelt misschien niet meteen altijd logisch. Maar de samenleving is ook divers en met die frisse wind komen we dichter bij waar we het voor doen: goede zorg bieden aan mensen die het nodig hebben. Wat me wel is opgevallen, is wat ik ‘façade inclusie’ noem. Iedereen vindt inclusie belangrijk. Tegelijk voelt het soms nog van: jij mag meedoen met hoe wij het doen, op onze manier. Maar als je echt wil dat mensen kunnen floreren, moet je zorgen dat iemand zichzelf kan zijn en blijven. Je moet iemands eigenheid waarborgen. We hebben allemaal een andere voedingsbodem om te floreren. Dat moet in de waan van de dag niet worden vergeten.
Mijn scriptie schreef ik over hoe sommige mensen met complexe zorgvragen niet in het systeem passen. Ik werk nu bij het praktijkteam langdurige zorg waar geprobeerd wordt om het veld te ondersteunen bij het organiseren van passende zorg in complexe situaties. We leren echt van deze praktijkvragen. Ik denk dat kijken naar de praktijk standaard moet gebeuren. Ik wil echt iets veranderen. En ik weet wel dat het niet in één klap kan. Het is een complex systeem. Maar zoals mijn coördinator zegt: we planten zaadjes. En dat is ontzettend belangrijk.”
*Meer lezen over neurodiversiteit? Lees dan dit artikel dat eerder in vws#Dia verscheen.
‘Ik blijf met één been buiten de organisatie staan’
"VWS is een ministerie met lef. Hier werken mensen die kritisch naar zichzelf willen kijken en willen leren van anderen. Daarom is het ook zo goed dat er nieuwe collega’s met andere ervaringen worden binnengehaald via het New Professionals Programma. Want bij diversiteit en inclusie gaat het om het bij elkaar brengen van verhalen. Hoe meer de verhalen van elkaar verschillen, hoe beter de afspiegeling van de maatschappij wordt.
Bij OBP zet ik me in om duurzame werkplekken te creëren voor mensen met een beperking. Daarvoor put ik uit mijn eigen ervaring. Ik heb een visuele beperking, maar met wat flexibiliteit en aanpassingen van de werkgever kan ik mijn functie prima uitvoeren. Sommige werkzaamheden gaan mij natuurlijk beter af dan andere, maar dat geldt eigenlijk voor iedereen, toch? We hebben allemaal dingen waar we wel en niet goed in zijn.
De trainees van het NPP worden geïntroduceerd als ‘streetwise’. Ik vind dat een goed woord. Voor mij betekent het zoiets als: weten hoe het is om buiten de kaders van de maatschappij te leven. Om mijn werk goed te kunnen doen, blijf ik met één been in de samenleving staan. Want ik put niet alleen uit mijn eigen verhalen, maar ook uit die van anderen. Dat is de levenslijn tussen mij en VWS."