Foto Windmolenpark Westermeerwind in Emmeloord, Noordoostpolder.
Beleidsverantwoordelijkheid van het ministerie van IenW: Maatschappelijk Verantwoord Inkopen (MVI)
Het ministerie van IenW coördineert de uitvoering van het overheidsbrede ‘Plan van Aanpak aanjagen van Maatschappelijk Verantwoord Inkopen 2015-2020’. Daarnaast is IenW mede-afzender van de rijksinkoopstrategie ‘Inkopen met impact’ die het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) in 2019 aan de Kamer heeft toegestuurd. Vanuit onze MVI-rol:
-
stimuleren we – samen met de ministeries van Economische Zaken en Klimaat (EZK), BZK, Buitenlandse Zaken (BZ) en Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) – overheidspartijen om hun ambities en doelstellingen openbaar te maken in hun MVI-actieplannen in het kader van het Manifest MVI 2016 t/m 2020. Dit doen we samen met de ministeries van Economische Zaken en Klimaat (EZK), BZK, Buitenlandse Zaken (BZ) en Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW);
- jagen we de kennisontwikkeling, het delen van voorbeelden en ervaringen en het samen leren door alle overheden aan; stimuleren we klimaatneutraal en circulair inkopen extra met middelen uit de Klimaatenveloppe tot en met 2030;
- actualiseren we de MVI-criteria jaarlijks in samenwerking met het ministerie van BZK;
- laten we op een toenemend aantal onderwerpen het effect van MVI meten door het RIVM;
- bieden we overheden de MVI Zelfevaluatietool om inzichtelijk te krijgen hoe de eigen aanbestedingen scoren op het gebied van MVI.
De verantwoording van het MVI-beleid richting andere overheden wordt tweejaarlijks aan de Kamer gerapporteerd.
Marktpartijen stimuleren vanuit IenW
Tegelijkertijd is IenW ook zelf ondertekenaar van het Manifest Maatschappelijk verantwoord inkopen 2016-2020. IenW wil in die rol met Maatschappelijk Verantwoord Inkopen een bijdrage leveren aan de IenW-brede ambities en duurzaamheidsdoelstellingen en daarnaast een inspirerende en activerende koploper zijn in zowel het beleid, de uitvoering als de bedrijfsvoering. Dat vraagt van onze organisatie en onze processen grote inzet en steeds twee stappen vooruitdenken.
IenW realiseert het inkopen met maatschappelijke impact aan de hand van de zes MVI-thema’s uit het MVI-actieplan te weten: Klimaat en Energie, Circulariteit inclusief biobased inkopen, Innovatiegericht inkopen, Internationale Sociale Voorwaarden en Social Return on Investment (SROI).
Het verduurzamen van de inkoop van IenW is een taak van iedereen. De opdrachtgever speelt hierin een cruciale en vaak onderschatte rol. Vanuit de inkoopvraag die er ligt, wil IenW met MVI marktpartijen stimuleren om duurzame en maatschappelijk verantwoorde producten, diensten en werken te leveren.
Resultaten
IenW neemt MVI mee bij alle inkopen boven de € 50.000,-. In 2019 is dat verder geborgd in de processen en de uitvoering. Bij 77% van de Europese aanbestedingen in 2019 is MVI na zorgvuldige afweging toegepast.
Met de MVI zelfevaluatietool hebben we inzicht in MVI-toepassing in de aanbestedingen. Daarnaast werken we aan het beter inbedden van de ambitie voor maatschappelijke impact in opdrachten. De verduurzaming van het opdrachtgeverschap binnen IenW en het meten en zichtbaar maken van de prestaties en effecten bieden de grootste kansen voor het verhogen van de maatschappelijke waarden. Dat geldt voor zowel directe inkoop als voor de opdrachten aan andere partijen. Intern werken we verder aan keuzes maken, concretiseren, meten en communiceren over resultaten.
In 2020 zal IenW de data die begin 2020 uit de MVI Zelfevaluatietool beschikbaar komt, gebruiken om de mate van toepassing van MVI en de MVI-thema’s bij Europese aanbestedingen aan te geven.
Andere criteria en instrumentaria die helpen om MVI een stevige plaats te geven in de werkprocessen, en in 2019 zijn toegepast, zijn onder meer:
- Werkwijze met Ambitieweb Bedrijfsvoering, en de innovatieve invulling van Social Return on Investment door middel van de groeituin
- Launching customership
- CO2-Prestatieladder
- Deelname aan de ISV Academy, de Circulair Inkopen Academie en in het Circulair ICT Leernetwerk
- DuboCalc en Milieukostenindicator
Dilemma's
Inkopers gaan weliswaar met interne opdrachtgevers in gesprek over duurzaamheidsdoelen, maar vaak heeft een project andere prioriteiten zoals tijd, geld en/of capaciteit. In die gevallen is het lastig om duurzaamheid goed mee te nemen. Maar we zoeken dan altijd naar een oplossing.
Conclusie resultaten
Het ministerie van IenW zet steeds weer stapjes om duurzaamheid te borgen in zijn inkopen. Op de diverse thema’s ontwikkelen we steeds meer kennis en passen die steeds beter toe; ook nemen we de markt hierin mee. Dat is mede te danken aan het enthousiasme van een groep medewerkers bij IenW. Daardoor bereiken we mooie resultaten.
