Met gezond verstand de leefomgeving inrichten
De leefomgeving zó inrichten, dat deze bijdraagt aan de gezondheid van mensen en bijvoorbeeld uitnodigt tot bewegen. Ook daar werkt Rijkswaterstaat aan. Zo waren we in 2017 initiatiefnemer voor een mogelijk snelfietsroute langs het Amsterdam-Rijnkanaal: de Dom tot Dam route.
Rijkswaterstaat bouwt dagelijks aan de inrichting van Nederland en kan een grote bijdrage leveren aan een gezonde leefomgeving. Naast de klassieke gezondheidsthema’s, zoals schone lucht en geluidbeperking, zoeken we tegenwoordig ook naar manieren om preventief bij te dragen aan de gezondheid van omwonenden en gebruikers van een gebied. Denk aan tunnels met parken op het dak.
Snelfietsroute Van Dom tot Dam
Kansen benutten om de leefomgeving gezonder te maken en gezond gedrag te stimuleren, dat is hoe we het aanpakken. Dat kan Rijkswaterstaat bijvoorbeeld door goede fietsverbindingen mogelijk te maken. In 2017 waren we de initiatiefnemer voor een mogelijke snelfietsroute langs het Amsterdam-Rijnkanaal: de Dom tot Dam route. Samen met gemeenten, NS, ProRail, bedrijfsleven en provincies hebben we afgesproken om samen de mogelijkheden van het fietspad te onderzoeken. Daarvoor maken we een schetsontwerp van de fietsroute in het gebied, met een bijbehorende raming. Zo kan een gezonde fietsroute ontstaan voor forenzen en scholieren, die tegelijkertijd de files op de A2 vermindert.
“Gezond en ontspannen langs het kanaal naar je werk fietsen en tegelijkertijd de files verminderen: een win-winsituatie” Marjan Maasen (adviseur Duurzaamheid Rijkswaterstaat)
Gezondheid in onze werkwijze
Een mijlpaal is dat ‘gezondheid’ in 2017 is opgenomen in de Handreiking Verduurzaming MIRT. Dit betekent dat het thema in alle aanlegprojecten een plek heeft gekregen in onze werkwijze. De handreiking bevat tips als: ga ruim voor de start van een project in gesprek met de gemeente om uit te zoeken welke gezondheidsissues of recreatiewensen er zijn. Vervolgens kun je proberen daar in het ontwerp of uitvoering rekening mee te houden.
Een gezond wegontwerp
In Maastricht is voor de nieuwe A2 gekozen voor een tunnel die in 2017 in gebruik is genomen. Bovenop komen een stadspark en een lange rij lindebomen (Groene Loper). Zo ontstaat een veel gezondere leefomgeving dan met een snelweg dwars door de stad.
Andere voorbeelden van een gezonder ontwerp zijn het gebruik van de ruimte langs kanalen voor sport- en wandelvoorzieningen of ruime fietsparkeerplekken bij bushaltes.
Vitale Rijkswaterstaat-medewerkers
De gezondheid van onze eigen medewerkers, daar besteedt Rijkswaterstaat ook veel aandacht aan. We richten ons niet op verzuim, maar op vitaliteit (een mix van mentale, fysieke en sociale gezondheid). Rijkswaterstaat heeft hier een uitgebreid vitaliteitsprogramma voor, met onder andere leefstijlcoaching, workshops voor teambuilding en een e-learningmodule Werkplezier.
Routekaart naar een gezonde leefomgeving
Leidend voor Rijkswaterstaat zijn de langetermijnambities van het ministerie van IenW:
• In 2040 heeft de leefomgeving een positieve invloed op gezondheid en stimuleert deze gezond gedrag.
• In 2040 zijn nieuwe ontwikkelingen in de leefomgeving en het milieu intrinsiek gezond (Gezond Ontwerp).
We hebben de tools ontwikkeld om gezondheid onderdeel te maken van onze werkwijze. En nu is het zaak om dit ook in zoveel mogelijk projecten in de praktijk brengen.
