Foto Impressie van het te bouwen windmolenpark op Maasvlakte 2.
Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) stelde zichzelf in 2018 een doel: in 2030 klimaat- en energieneutraal zijn. Dit houdt in dat we in 2030 geen CO₂ of andere broeikasgassen uitstoten en dat we ernaar streven om evenveel energie zelf op te wekken als we verbruiken. In deze inleiding nemen we de aan deze doelstelling gekoppelde strategie onder de loep. We kijken naar onze eigen bedrijfsvoering: van het energiegebruik van gebouwen en de uitstoot van vervoersmiddelen tot het afvalbeheer en de catering. Ook willen we circulair werken in de bedrijfsvoering.
Net als in 2020 lag onze CO₂-uitstoot ook in 2021 een stuk lager dan voor de corona-uitbraak (15% lager dan in 2019). Veel medewerkers van IenW werkten als gevolg van de pandemie dit jaar opnieuw thuis, wat een flinke impact had op onze mobiliteit.
2021 was ook het jaar waarin we de strategie aan de hand van een tussenevaluatie nog eens extra scherp onder de loep namen. We zijn in 2018 gestart met de strategie IenW klimaat- en energieneutraal. Op dat moment was er nog geen compleet beeld van de mogelijkheden om de doelen te bereiken. Dat beeld wordt in de loop van de tijd steeds scherper. We werken hierbij volgens de PDCA-aanpak (Plan Do Act Check). Dit houdt in dat we van tevoren doelen stellen, starten, evalueren en waar nodig bijsturen.
Energieneutraliteit geen primair doel
In de afgelopen drie jaar hebben we dankzij deze methode gezien wat we echt nodig hebben, wat we wel en niet kunnen doen. Uit de tussenevaluatie kwam onder andere naar voren dat duurzaamheid inmiddels een vast onderdeel van onze bedrijfsvoering is geworden. Ook besloten we dat energieneutraliteit geen primair doel meer is.
Energieneutraliteit betekent namelijk dat we onze benodigde energie ook zelf op ons eigen beheergebied opwekken. Dit blijkt onmogelijk voor de Rijksrederij. De grote schepen op zee hebben een andere energiebron nodig dan elektriciteit om te kunnen blijven varen onder de omstandigheden op zee. Dit kan bijvoorbeeld wel met waterstof en methanol als energiedrager, maar voor energieneutraliteit moeten we dat dan opwekken op ons eigen beheergebied. Dit is op papier mogelijk, maar vraagt in de praktijk om een onevenredig grote inspanning en omdat het bovendien zo ver af ligt van onze beleidsdoelen (werken aan een veilig, bereikbaar en leefbaar Nederland) is ervoor gekozen om daar nu niet op in te zetten.
Herijking van de strategie
In 2022 volgt een herijking van de strategie. Eén van de onderdelen van de bijgestuurde aanpak is het verleggen van de focus naar klimaatneutraliteit. Daarnaast richten we ons in de komende jaren nog meer dan voorheen op circulariteit binnen onze bedrijfsvoering.
Resultaten in 2021
In 2021 hebben we op een aantal dossiers stappen gezet richting de realisatie van onze doelen op klimaatneutraal en circulair werken. De resultaten rapporteren we in het hoofdstuk Energiegebruik en emissies eigen organisatie, waaronder het verduurzamen van onze kantoren, infrastructuur en vloot. Vervolgens gaan we in het hoofdstuk Duurzame mobiliteit in op de CO₂-reductie van het wagenpark en dienstreizen van onze medewerkers. Het verduurzamen van ons afvalbeheer, catering, kantoormeubilair en -automatisering komt aan bod in het hoofdstuk Facilitaire organisatie.
Energieneutraal of klimaatneutraal?
Energieneutraal en klimaatneutraal hebben de nodige raakvlakken, maar ze betekenen toch wezenlijk wat anders. We kunnen spreken van energieneutraliteit als we alle energie die we verbruiken zelf opwekken. We zijn klimaatneutraal als we (netto) geen broeikasgassen uitstoten. Oftewel: geen negatieve bijdrage leveren aan klimaatverandering.
