Foto De Prinses Irene Brigade brug
2023 was het jaar waarin we in Nederland meer dan ooit bezig waren met ons energieverbruik, als gevolg van hoge gasprijzen en de oorlog in Oekraïne. Het was ook wereldwijd het warmste en natste jaar sinds het begin van de metingen én het jaar waarin het KNMI nieuwe klimaatscenario’s presenteerde. Het belang om ook als ministerie te blijven werken aan duurzaamheid werd voortdurend bevestigd.
Doen we wat we kunnen? Die vraag stellen we met dit verslag aan onszelf en aan de lezer. Soms weten we de antwoorden al. De schepen van de Rijksrederij kunnen we niet op korte termijn klimaatneutraal maken, dat vraagt om majeure inspanningen. Maar we tanken wel deels met biobrandstof en spelen een rol als launching customer. In dit verslag lees je hier alles over.
'Onze ambitie is om in 2030 in onze bedrijfsvoering en uitvoering klimaatneutraal en circulair te werken'
Onze doelstellingen
Onze ambitie is om in 2030 in onze bedrijfsvoering en uitvoering klimaatneutraal en circulair te werken. Klimaatneutraal houdt in dat we geen CO₂ of andere broeikasgassen uitstoten. We streven ernaar om zelf evenveel energie op te wekken als we aan elektriciteit verbruiken. Circulair werken houdt in dat we werken met minimale milieudruk, dat we inzetten op behoud van waarde, dat we minimaal gebruik maken van primaire grondstoffen en dat we zo min mogelijk afval produceren: van lineair naar circulair.
Sustainable Development Goals
Nederland wil in 2030 de 17 duurzame ontwikkelingsdoelen van de VN in eigen land en in de rest van de wereld hebben behaald. Op 26 maart 2023 was Nederland halverwege de periode vanaf het aannemen van de SDG’s tot 2030. Kern van deze Sustainable Development Goals (SDG’s) is het vergroten van veiligheid, welzijn en welvaart voor mensen, zowel nu als in de toekomst. Ook het bevorderen van een brede welvaart waar samenleving, economie en milieu in balans zijn is essentieel in de werkzaamheden van IenW.
Materiële thema’s en duurzaamheidsstrategieën
In dit Duurzaamheidsverslag 2023 presenteren we de resultaten die we boekten op onze duurzame ambities en verantwoorden we ons over onze duurzaamheid op de 15 materiële thema’s. In 2018 hebben wij deze bepaald, samen met belanghebbenden, zoals andere overheden, ngo's, aannemers en eigen medewerkers. Daarmee vergroten we het draagvlak en zorgen we dat we rapporteren over relevante onderwerpen. Om deze focus in actie om te zetten, volgen we binnen IenW 3 duurzaamheidsstrategieën:
- Duurzaamheid in onze organisatie – strategie Klimaatneutrale en Circulaire Organisatie (KCO)
- Duurzaamheid in onze uitvoering– strategie Klimaatneutrale en Circulaire Rijksinfrastructuur (KCI)
- Duurzaamheid in het ruimtelijke domein – onder meer met de Areaalstrategie
De 3 strategieën helpen ons om op koers te blijven in de enorme en complexe opgave waar wij voor staan. De opbouw van dit Duurzaamheidsverslag volgt de 3 strategieën. Per strategie lichten we toe op welke materiële duurzaamheidsthema’s de strategie gericht is en aan welke SDG’s de strategie bijdraagt.
Onder ‘Werken aan een mooier Nederland’, gaan we aanvullend in op de materiële duurzaamheidsthema’s waar IenW beleidsverantwoordelijk voor is. Bij deze onderwerpen en de voortgang hierop in 2023 staan we in het Jaarverslag van IenW uitgebreider stil. In de Jaarrapportage Bedrijfsvoering Rijk 2023 wordt uitgebreid gerapporteerd over de sociale dimensie van duurzame bedrijfsvoering. In het laatste hoofdstuk wordt beschreven hoe dit verslag tot stand is gekomen.
'We werken aan een mooier Nederland'
Organisatie van IenW
IenW is een publiekrechtelijk rechtspersoon en onderdeel van de Nederlandse Staat. Onze demissionaire bewindspersonen zijn minister Mark Harbers en staatssecretaris Vivianne Heijnen. Onze uitvoeringsorganisatie Rijkswaterstaat werkt dagelijks aan een bereikbaar, leefbaar en veilig Nederland. De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) bewaakt en stimuleert de naleving van wet- en regelgeving voor een veilige en duurzame leefomgeving en transport. De andere onderdelen van IenW – het Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut (KNMI) en het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) – leveren kennis voor het ontwikkelen van beleid.
Onze betrokkenheid bij duurzaamheidsthema’s komt voort uit nationale en internationale doelen rondom duurzaamheid, zoals het Nationaal Programma voor Circulaire Economie, het klimaatakkoord en Fit For 55. In de volgende hoofdstukken gaan we daar verder op in.
De Bestuursraad is het hoogste besluitvormingsorgaan binnen IenW dat besluit over duurzaamheid op strategisch niveau. De directeuren-generaal zijn op het gebied van duurzaamheid portefeuillehouder voor de inhoudelijke strategie. Het directoraat-generaal Luchtvaart en Maritieme zaken (DGLM) voor de klimaatneutrale en circulaire bedrijfsvoering (inclusief Rijksrederij, wagenpark, verlichting, reizen). Het directoraat-generaal Mobiliteit (DGMo) voor de klimaatneutrale en circulaire infraprojecten. En het directoraat-generaal Water en Bodem (DGWB) voor de benutting van het IenW-areaal voor meervoudig ruimtegebruik (klimaatadaptatie, energietransitie en biodiversiteit). De directie Financiën en Integrale Bedrijfsvoering (FIB) zorgt op het gebied van duurzaamheid voor de eigen organisatie voor de monitoring (CO₂-Prestatieladder) en de verslaglegging (Duurzaamheidsverslag).
